جوش‌های پوستی در گربه‌ها؛ دلایل و درمان

پوست، اولین سد دفاعی بدن موجودات زنده است که از بدن موجودات در برابر آلودگی‌های خارجی و آسیب حفاظت می‌کند. تحریک این سد دفاعی، به هر دلیلی، معمولا با عنوان مشکلات پوستی شناخته می‌شود که می‌تواند برای همه موجودات، از انسان‌ها گرفته تا حیوانات خانگی نظیر سگ و گربه نیز اتفاق بیوفتد.

یکی از انواع مشکلات پوستی که معمولا گربه‌ها را درگیر می‌کند، آکنه یا جوش چانه و بدن گربه است که معمولا در ناحیه چانه و گاه اطراف دهان گربه‌ها ظاهر می‌شود و بسیار هم شایع است. این عارضه، با جوش‌های سرسیاه (مشابه آن چه در انسان‌ها اتفاق می‌افتد) شناخته می‌شود و شدت این عارضه می‌تواند متفاوت باشد. با این حال، همواره درمان به موقع جوش گربه، به ویژه در همان مراحل اولیه، می‌تواند از بروز مشکلات و آسیب‌های جدی به پوست صورت و چانه گربه جلوگیری نماید.

با توجه به این که این عارضه، نسبتا رایج است و ممکن است برای هر گربه‌ای از هر نژادی اتفاق بیفتد، لذا در این مقاله از پتولیکا، قصد داریم علاوه بر ارائه یک تعریف کلی از چیستی آکنه و جوش گربه و دلایل بروز آن، رایج‌ترین علائم و نحوه تشخیص این عارضه را نیز برای شما شرح دهیم. لذا، اگر در مورد سلامت پوست گربه خود نگران هستید، تا انتهای این مقاله با ما در پتولیکا همراه باشید.

جوش گربه؛ تعریف کلی و علائم

پوست گربه‌ها، مانند هر موجود زنده دیگری، اولین سد دفاعی بدن این موجودات محسوب می‌شود که همواره از اندام‌های داخلی بدن گربه در برابر آلودگی‌ها و عوامل بیماری زا مراقبت می‌کند. ترشح چربی از منافذ و غدد موجود در زیر پوست، علاوه بر حفظ سلامت و جلوگیری از خشک شدن پوست بدن گربه، به از بین رفتن آلودگی‌ها و عوامل بیماری زا نیز کمک می‌کند.

با این حال در برخی مواقع، فولیکول‌های موی بدن گربه، به ویژه موهای روی چانه، بیش از حد معمول کراتین تولید می‌کنند و همین موضوع، موجب گرفتگی منافذ پوستی در این ناحیه و بروز عارضه‌ای موسوم به جوش گربه یا جوش چانه گربه می‌شود. جوش گربه معمولا در مراحل اولیه به صورت برآمدگی‌های قرمز و یا نقاط سیاه روی چانه یا اطراف دهان گربه قابل تشخیص است.

البته، شدت این عارضه برای گربه‌های مختلف متفاوت است و ممکن است طی یک دوره کوتاه بهبود یابد و یا به تدریج پیشرفت کند. جوش مزمن گربه، به حالتی گفته می‌شود که در آن، میزان تولید کراتین توسط فولیکول‌های مو به حدی بالا است که موجب انسداد تمام منافذ پوست چانه گربه می‌شود و این انسداد شدید، در نهایت منجر به تشکیل آبسه یا دمل‌های متورم و دردناک در چانه گربه می‌شود.

هر چه اندازه این آبسه‌ها بزرگ‌تر باشد، احتمال پاره شدن آن‌ها نیز بیشتر خواهد بود و این اتفاق معمولا با درد زیاد و خروج چرک و عفونت همراه خواهد بود. علاوه بر این، جوش گربه را می‌توان از ریزش موی غیر طبیعی در چانه یا هر جایی از بدن توله که احتمال ایجاد جوش وجود دارد، تشخیص داد.

از دیگر علائم جوش چانه گربه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• قرمزی و التهاب چانه گربه
• وجود برآمدگی‌های غیر طبیعی روی چانه گربه
• زخمی یا پوسته پوسته شدن پوست چانه گربه
• افزایش حساسیت گربه به لمس شدن چانه و اطراف دهان (در اثر بروز جوش و التهاب، ممکن است هنگام لمس کردن چانه یا اطراف دهان گربه، درد زیادی به توله وارد شود و همین موضوع حساسیت او نسبت به لمس شدن را افزایش می‌دهد.)

نکته جالب در مورد جوش گربه این است که این عارضه، هیچ ارتباطی به هورمون‌های جنسی ندارد و از همین رو، هر گربه‌ای در هر سن و سالی ممکن است دچار این مشکل پوستی شود. علاوه بر این، جنسیت یا حتی نژاد گربه نیز هیچ تاثیری روی ابتلا یا عدم ابتلای توله به این عارضه نخواهد داشت.

یکی از بهترین راه‌ها برای پاکسازی و نظافت پوست صورت و بدن گربه‌ها، استفاده از دستمال مرطوب گربه به صورت روزانه و یا شوینده‌هایی نظیر شامپو گربه به صورت هفتگی است. این اقدام علاوه بر کاهش احتمال ابتلای توله به مشکلات پوستی، به شادابی و تمیزی گربه نیز کمک می‌کند. برای خرید دستمال مرطوب گربه و همچنین خرید شامپو و نرم کننده گربه، می‌توانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.

دلایل بروز التهاب و جوش گربه

همانطور که پیش از این نیز بدان کردیم، مهم‌ترین دلیل ایجاد التهاب و جوش گربه به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان گربه‌ها، تولید بیش از حد کراتین توسط فولیکول‌های مو در این ناحیه است. کراتین، اصلی‌ترین ماده در ساختار موی حیوانات و انسان‌ها است که در حفاظت و تقویت بافت پوششی و پوست بدن نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

وقتی کراتین بیش از حد نیاز موها توسط فولیکول مو تولید شود، این کراتین اضافی، با تجمع در منافذ پوستی، به تدریج موجب انسداد و تشکیل جوش‌های سرسیاه یا ضایعات التهابی و چرکی می‌گردد که با عنوان جوش چانه گربه نیز شناخته می‌شود. البته، دلیل اصلی التهاب و عفونی شدن این جوش‌ها، ورود نوعی باکتری به درون منافذ پوست است.

علاوه بر این، بسیاری از افراد معتقدند که جوش بدن و چانه گربه‌ها، دلایل دیگری نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عدم توجه کافی به نظافت و تمیزی بدن گربه
• آسیب یا زخم باز روی پوست و به ویژه چانه گربه
• مشکلات پوستی زمینه‌ای

البته، جوش گربه به ویژه در ناحیه چانه، می‌تواند در اثر حساسیت نیز به وجود آید. برای مثال، اغلب گربه‌هایی که از ظرف آب و غذای گربه پلاستیکی استفاده می‌کنند، معمولا بیش از سایر گربه‌ها به این عارضه مبتلا می‌شوند. از همین رو، بسیاری از متخصصان این حوزه معتقدند که احتمالا برخی حساسیت‌ها مثل حساسیت به پلاستیک نیز می‌تواند موجب بروز و یا تشدید علائم جوش چانه گربه شود.

روش‌های تشخیص جوش گربه توسط دامپزشکان

بهترین راهکار برای تشخیص و درمان جوش گربه مراجعه به دامپزشک است. دامپزشک می‌تواند با انجام معاینات فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی و رد احتمال ابتلای گربه به دیگر مشکلات و بیماری‌های پوستی، تشخیص دهد که آیا گربه شما دچار جوش چانه شده است یا نه. طی معاینات فیزیکی، دامپزشک مناطق مشکوک بدن مثل چانه و اطراف دهان گربه را از نظر وجود جوش‌های سرسیاه، توده‌های کوچک و بزرگ ملتهب و حتی دمل‌های چرکی مورد بررسی قرار می‌دهد.

در ادامه، اگر علائمی مشابه دیگر بیماری‌های پوستی مشاهده شود ولی در سوابق پزشکی گربه، اطلاعاتی در مورد بیماری‌های پوستی زمینه‌ای توله مطرح نشده باشد، ممکن است نیاز به انجام یک سری آزمایشات تشخیصی تخصصی‌تر باشد. در این حالت، دامپزشک معمولا از روش نمونه برداری بافتی جهت بررسی نوع عارضه استفاده می‌کند چرا که ممکن است یک بیماری پوستی خطرناک، با جوش معمولی اشتباه گرفته شود.

از جمله مشکلات پوستی رایجی که علائمی شبیه به آکنه و جوش گربه دارند و ممکن است با این عارضه اشتباه گرفته شوند می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

مانژ (Mange)

نوعی بیماری پوستی ناشی از فعالیت کنه‌ها و مایت‌ها که موجب خارش، التهاب، پوسته پوسته شدن و ریزش مو در بخش‌های مختلف پوست می‌شود و اغلب با مصرف داروهای ضدانگل و توجه به تمیزی و نظافت گربه، درمان می‌شود.

کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک

کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک، نوعی بیماری با منشا اختلالات سیستم ایمنی است که در آن، تجمع بیش از حد نوعی از سلول‌های ایمنی (ائوزینوفیل‌ها) در بافت‌های مختلف بدن، موجب التهاب و آسیب می‌شود. این بیماری می‌تواند بافت‌های مختلف بدن از قبیل بافت استخوانی، ریوی، پوستی و حتی سیستم عصبی مرکزی را تحت الشعاع قرار دهد ولی آسیب به بافت پوستی در گربه‌ها شایع‌تر است و با علائمی نظیر التهاب، زخم و پوسته پوسته شدن همراه خواهد بود.

انواع سرطان پوست

یکی از مشکلات پوستی گربه‌ها، سرطان پوست است که انواع مختلفی دارد و اغلب به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت گربه در معرض نور مستقیم آفتاب اتفاق می‌افتد. به طور معمول، نژادهایی با موی کوتاه و روشن، بیشتر در معرض آفتاب سوختگی و در نتیجه، ابتلا به سرطان قرار دارند. از علائم سرطان پوست در گربه‌ها می‌توان به زخم‌های کوچک و ملتهب، خارش شدید پوست، ریزش مو، پوسته پوسته شدن، ضایعات چرکی و حتی جوش اشاره نمود.

یکی از مشکلات پوستی که گربه‌ها اغلب دچار آن می‌شوند، خشکی پوست بدن و به ویژه پوست دست و پای آن‌ها است که در صورت عدم رسیدگی، می‌تواند منجر به ایجاد ترک و زخم‌های دردناک در این نواحی شود. یکی از راه‌های درمان و پیشگیری از این مشکل، استفاده از کرم دست و پای گربه است. این کرم‌ها با فرمولاسیون خاص، به مرطوب و سالم نگه داشتن دست و پای دوست پشمالوی شما کمک می‌کنند. برای خرید کرم دست و پای گربه و اطلاع از قیمت این محصول، می‌توانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.

روش‌های درمان جوش گربه

روش درمانی که برای درمان جوش گربه مورد استفاده قرار می‌گیرد، به طور کلی، به علت و شدت آن بستگی دارد. در این بین، یکی از اولین اقداماتی که معمولا دامپزشکان و متخصصان حوزه سلامت حیوانات خانگی توصیه می‌کنند، تغییر ظرف آب و غذای گربه است.

با توجه به این که حساسیت به ترکیبات ظروف پلاستیکی، یکی از دلایل عمده بروز جوش روی چانه گربه محسوب می‌شود، لذا تغییر ظرف آب و غذای پلاستیکی گربه به ظروفی از جنس فلز یا آلیاژهای ضدزنگ، شیشه و حتی ظروف سرامیکی، می‌تواند یک گام موثر در بهبود و درمان جوش گربه باشد. بسیاری از موارد جوش بدن و چانه گربه، تنها با همین اقدام ساده و یک سری مراقبت‌های حمایتی بهبود یافته و درمان می‌شود.

مراقبت‌های حمایتی جهت درمان جوش گربه شامل اقداماتی نظیر مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا تزریقی، انواع پمادهای موضعی، استفاده از شامپوهای ضدحساسیت مخصوص و یا دستمال مرطوب گربه است که به کاهش التهاب و بهبود علائم پوستی گربه کمک می‌کند.

مصرف آنتی بیوتیک‌ها، باید تا زمان بهبود کامل علائم، ادامه داشته باشد ولی اگر دامپزشک تشخیص دهد که مشکل تنها با مصرف شامپو و پمادهای موضعی قابل حل است، معمولا تا زمان مشاهده اولین علائم بهبود، استفاده از این مواد ادامه می‌یابد و پس از این که علائم رو به بهبود رفت، مصرف این نوع پمادها و شامپوها نیز به تدریج کاهش می‌یابد؛ چرا که مصرف بیش از حد پمادهای موضعی و شامپوهای مخصوص، می‌تواند منجر به بروز واکنش‌های شدید پوستی شود.

اگر پس از یک دوره درمانی کامل، مجددا علائم جوش گربه بازگردد، معمولا دامپزشک یک روتین پاکسازی پوست ملایم برای دوره پس از درمان تجویز می‌کند که شامل شست و شوی موضع با شوینده‌های ملایم و آب و استفاده از محصولات مراقبت پوستی خاص است و از بازگشت مجدد علائم جوش چانه و بدن گربه جلوگیری می‌کند.

استفاده از دستمال مرطوب گربه نیز در چنین مواردی می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. دستمال مرطوب‌های حاوی بنزوئیل پراکسید، علاوه بر ضدعفونی کردن موضع، به بهبود علائم و تسریع روند بهبود زخم‌ها نیز کمک می‌کند. البته، استفاده از دستمال مرطوب مخصوص انسان‌ها، به دلیل سطح بنزوئیل پراکسید بالاتر نسبت به دستمال مرطوب‌های مخصوص گربه، می‌تواند علائم توله را تشدید کند.

یکی دیگر از مهم‌ترین نکاتی که در مورد جوش گربه وجود دارد این است که درست مانند جوش و آکنه انسان، نباید آن‌ها را دستکاری کرده یا اقدام به تخلیه اجباری آن‌ها نمایید. این کار، علاوه بر اعمال فشار و آسیب به بافت اطراف جوش‌ها، می‌تواند موجب تشدید علائم، درد و حتی افزایش احتمال عفونت جوش‌های غیرعفونی شود.

کوتاه کردن خزهای اطراف موضع نیز می‌تواند با افزایش سطح تماس پوست با هوای آزاد و کاهش احتمال تجمع آلودگی‌ها و عوامل بیماری زای باکتریایی و قارچی در اطراف منافذ پوست، به بهبود سریع‌تر این عارضه کمک کند.

مدیریت و بازیابی سلامت پس از درمان جوش گربه

جوش گربه، یک بیماری خطرناک و جدی نیست و معمولا تاثیر چندانی روی سلامت کلی توله شما نمی‌گذارد. از همین رو، درمان این عارضه نیز معمولا با روش‌های ساده‌ای انجام می‌شود، به طوری که روش درمانی استفاده شده، می‌تواند به عنوان یک روین همیشگی نیز مورد استفاده قرار گیرد. پس از درمان نیز، دوره مدیریت و بازیابی سلامت گربه در راستای جلوگیری از بازگشت علائم جوش گربه شروع می‌شود.

در این دوره، معمولا همان اقداماتی که در دوره درمان انجام می‌شده است، با شدت و دوز ملایم‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. اقدامات مربوط به دوره مدیریت و بازیابی سلامت پس از درمان جوش گربه، به طور کلی روی حفظ تمیزی و نظافت نواحی آسیب پذیر و کاهش تماس توله با عوامل تحریک کننده پوست متمرکز است.

بر همین اساس، معمولا توصیه می‌شود که پس از یک دوره درمان جوش گربه، همچنان استفاده از ظروف فلزی ضدزنگ، شیشه‌ای یا سرامیکی به جای ظروف پلاستیکی را ادامه دهید، از دستمال مرطوب‌های مخصوص گربه و پاک کننده‌های ملایم جهت شست و شو و پاکسازی پوست گربه استفاده نمایید و در صورتی که متوجه بازگشت علائم گربه خود و وجود ضایعه‌های ملتهب و چرکی دردناک روی چانه و پوست گربه خود شدید، بهتر است در اسرع وقت توله خود را برای درمان‌های تخصصی‌تر نزد دامپزشک ببرید.

راهکارهایی جهت پیشگیری از جوش گربه

با وجود این که جوش گربه یک عارضه شایع است که می‌تواند هر گربه‌ای را فارغ از سن و سال و جنسیت درگیر کند، ولی می‌توان مانند هر بیماری دیگری، با انجام یک سری اقدامات ساده، از ابتلای توله به این عارضه نیز پیشگیری نمود. یکی از آسان‌ترین راهکارهای پیشگیرانه موجود، استفاده از ظروف آب و غذا از جنس فلزات و آلیاژهای ضدزنگ، ظروف شیشه‌ای و یا حتی سرامیکی به جای ظروف پلاستیکی مرسوم است.

در مرحله بعد نیز، تمیز نگه داشتن پوست بدن گربه به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان که بیشتر مستعد جوش است، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. بدین منظور، استفاده از دستمال مرطوب مخصوص گربه بالافاصله پس از هر وعده غذایی جهت تمیز کردن باقی مانده‌های غذا از اطراف دهان و چانه گربه و همچنین شست و شوی هفتگی بدن گربه با یک شوینده یا شامپو گربه ملایم می‌تواند به کاهش احتمال بروز التهاب و جوش گربه کمک کند.

این مورد، به ویژه برای گربه‌هایی که توجهی به تمیزی خود ندارند و یا به هر دلیلی توانایی خود برای تمیز کردن و لیس زدن خودشان را از دست داده‌اند، بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر این، بررسی پوست بدن و صورت گربه به صورت دوره‌ای، می‌تواند به تشخیص جوش گربه در همان مراحل اولیه و جلوگیری از پیشرفت علائم آن، کمک بسیاری کند.

خاک گربه، یکی از مهم‌ترین نیازهای گربه‌های خانگی است چرا که اگر از مواد اولیه مناسبی تهیه و تولید نشده باشد، می‌تواند موجب ایجاد حساسیت و مشکلات شدید پوستی برای گربه شما شده و سلامت این موجودات را به خطر بیاندازد. تهیه یک خاک مرغوب و غیرحساسیت زا در کنار استفاده از ظرف خاک گربه مناسب، می‌تواند به گربه شما کمک کند تا بدون مشکل، در مواقع نیاز، کار خودش را انجام دهد. برای خرید خاک گربه با بالاترین کیفیت و خرید ظرف خاک گربه در انواع طرح‌ها و اندازه‌ها، می‌توانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.

سوالات رایج در رابطه با جوش گربه

در این بخش از مقاله، قصد داریم به بررسی پاسخ برخی از رایج‌ترین سوالاتی که اغلب در رابطه با جوش گربه توسط صاحبان این موجودات پرسیده می‌شود، بپردازیم.

سوال اول: جوش چانه و بدن گربه معمولا چه مدت طول می‌کشد؟

پاسخ: آکنه و جوش گربه به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان، یک عارضه رایج است که در برخی نژادها، طی چند هفته به طور کامل ناپدید می‌شود ولی برای برخی نژادها، ممکن است تا ماه‌ها و سال‌ها ادامه داشته باشد. با این وجود، چه جوش و آکنه گربه چند هفته طول بکشد و چه چند ماه و حتی چند سال، باید اقدامات تشخیصی و درمانی لازم در اسرع وقت انجام شود تا از پیشرفت و تشدید علائم جلوگیری شود.

سوال دوم: آیا گربه‌ها هم جوش سرسیاه دارند؟

پاسخ: گربه‌ها نیز می‌توانند مانند انسان‌ها دچار جوش‌های سرسیاه شوند. این نوع جوش‌ها بیشتر در ناحیه چانه و اطراف دهان گربه قابل مشاهده هستند و به صورت زائده‌های تیره رنگ کوچک و بزرگ شناسایی می‌شوند. البته، علاوه بر جوش‌های سرسیاه، احتمال مشاهده جوش‌های ملتهب و چرکی نیز در گربه‌ها وجود دارد که در اثر تجمع باکتری‌ها در منافذ پوست و فولیکول‌های موی گربه به وجود می‌آید.

جمع بندی

آکنه و جوش گربه، یکی از انواع مشکلات پوستی در این موجودات است که می‌تواند هر گربه‌ای از هر نژاد و جنسیت را در هر سن و سالی درگیر کند. در این بین، جوش چانه گربه را شاید بتوان یکی از شایع‌ترین انواع آکنه و جوش گربه در نظر گرفت که بیشتر به صورت نقاط سیاه کوچک، برآمدگی‌های ملتهب و قرمز و گاها زائده‌های چرکی بزرگ مشاهده می‌شود.

دلیل بروز جوش در ناحیه چانه و اطراف دهان گربه‌ها، انسداد منافذ پوست به علت تولید بیش از حد کراتین توسط فولیکول یا ریشه موهای گربه است که موجب بروز جوش‌های سرسیاه و ضایعه‌های عفونی کوچک و بزرگ در این نواحی می‌شود. البته، عواملی چون آلودگی‌های محیطی، تماس با میکروارگانیسم‌های بیماری زا و همچنین حساسیت نسبت به پلاستیک نیز می‌تواند موجب بروز این عارضه در گربه شما شود.

با توجه به این که همه گربه‌ها ممکن است این نوع از مشکلات پوستی را تجربه کنند، لذا در این مقاله از پتولیکا، تلاش کردیم تا علاوه بر بیان دلایل بروز جوش در گربه‌ها و علائم این عارضه، بهترین روش‌های درمان و پیشگیری از این مشکل را نیز برای شما به طور کامل شرح دهیم. البته، شما همواره می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سلامت گربه و دیگر حیوانات خانگی، با کارشناسان ما در تیم پتولیکا در ارتباط باشید. در نهایت، از شما برای این که پتولیکا را انتخاب کردید، متشکریم.

سوالات متداول

مهم‌ترین دلیل بروز جوش در گربه‌ها چیست؟

از جمله مهم‌ترین دلایل بروز جوش در گربه‌ها، به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان، می‌توان به انسداد منافذ پوستی به دلیل تولید بیش از حد کراتین توسط فولیکول‌های مو، تماس با آلودگی‌های محیطی و میکروارگانیسم‌های بیماری زا، عدم توانایی گربه در نظافت خودش و همچنین حساسیت به پلاستیک اشاره نمود.

کدام بیماری‌های پوستی علائمی مشابه جوش و آکنه گربه دارند؟

از جمله بیماری‌های پوستی خطرناک و جدی که به دلیل علائم مشابه با جوش و آکنه گربه، ممکن است با این عارضه اشتباه گرفته شوند می‌توان به مانژ (Mange)، انواع سرطان پوست و کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک اشاره کرد. از همین رو توصیه می‌شود که به محض مشاهده علائمی مشابه جوش و آکنه، گربه خود را برای معاینات تخصصی‌تر نزد دامپزشک ببرید.

بهترین راهکار برای درمان جوش و آکنه در گربه‌ها چیست؟

بهترین و راحت‌ترین روش برای درمان جوش گربه‌ها، استفاده از ظروف غذا و آب فلزی ضدزنگ، شیشه‌ای و یا سرامیکی به جای ظروف غذا و آب پلاستیکی است. علاوه بر این، توجه به بهداشت گربه و تمیز کردن پوست صورت و بدن او با محصولات شوینده و پاک کننده‌های ملایم نیز می‌تواند به بهبود و درمان علائم جوش و آکنه گربه کمک کند.