
پوست، اولین سد دفاعی بدن موجودات زنده است که از بدن در برابر آلودگیهای خارجی و آسیبهای محیطی حفاظت میکند. تحریک این سد دفاعی، به هر دلیلی، معمولاً با عنوان مشکلات پوستی شناخته میشود و این مشکلات میتوانند برای همه موجودات، از انسانها گرفته تا حیوانات خانگی مانند سگ و گربه رخ دهند.
یکی از مشکلات پوستی رایج در گربهها، آکنه یا همان جوش چانه و بدن است که بیشتر در ناحیه چانه و گاهی اطراف دهان گربهها ظاهر میشود و بسیار شایع است. این عارضه اغلب با جوشهای سرسیاه (مشابه همان چیزی که در انسانها دیده میشود) همراه است و شدت آن میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
خوشبختانه درمان بهموقع جوشهای گربه، بهویژه در مراحل اولیه، نقش مهمی در جلوگیری از آسیبهای جدیتر به پوست صورت و چانه دارد.
از آنجا که این مشکل میتواند برای هر گربهای از هر نژاد و سنی اتفاق بیفتد، انتخاب محصولات مراقبتی و حتی خرید غذای گربه مناسب و سالم، میتواند نقش مهمی در کاهش یا پیشگیری از بروز این مشکلات پوستی داشته باشد.
در این مقاله از پتولیکا، علاوه بر تعریف کلی آکنه گربه و دلایل ایجاد آن، به بررسی علائم رایج و نحوه تشخیص و مراقبت از پوست گربههای مستعد جوش نیز خواهیم پرداخت. اگر سلامت پوست گربهتان برایتان مهم است، تا انتها با پتولیکا همراه باشید.
جوشهای پوستی در گربهها
دلایل، علائم و روشهای درمان مشکلات پوستی در گربهها
🔴 قرمزی و التهاب
- قرمزی و التهاب در نواحی مختلف پوست
- افزایش دما در ناحیه ملتهب
- حساسیت به لمس
🟠 خارش و پوسته پوسته شدن
- خارش شدید و مداوم
- ریزش مو در ناحیه درگیر
- پوسته پوسته شدن سطح پوست
🟡 دملهای چرکی
- تشکیل تودههای پر از چرک
- بوی نامطبوع در نواحی درگیر
- خروج مایعات چرکی در موارد شدید
🟢 تورم و سفت شدن پوست
- تورم موضعی در پوست
- سفت شدن بافت زیر پوست
- کاهش انعطافپذیری پوست
🔵 خشکی و ترکهای پوستی
- خشکی شدید و ترکخوردگی
- زخمهای سطحی و دردناک
- از دست دادن رطوبت پوست
🟣 ریزش مو و لکههای بیمو
- ریزش مو در نواحی خاص
- لکههای بدون مو
- کاهش تراکم موها
جوش گربه؛ تعریف کلی و علائم

پوست گربهها، مانند هر موجود زنده دیگری، اولین سد دفاعی بدن این موجودات محسوب میشود که همواره از اندامهای داخلی بدن گربه در برابر آلودگیها و عوامل بیماری زا مراقبت میکند. ترشح چربی از منافذ و غدد موجود در زیر پوست، علاوه بر حفظ سلامت و جلوگیری از خشک شدن پوست بدن گربه، به از بین رفتن آلودگیها و عوامل بیماری زا نیز کمک میکند.
با این حال در برخی مواقع، فولیکولهای موی بدن گربه، به ویژه موهای روی چانه، بیش از حد معمول کراتین تولید میکنند و همین موضوع، موجب گرفتگی منافذ پوستی در این ناحیه و بروز عارضهای موسوم به جوش گربه یا جوش چانه گربه میشود. جوش گربه معمولا در مراحل اولیه به صورت برآمدگیهای قرمز و یا نقاط سیاه روی چانه یا اطراف دهان گربه قابل تشخیص است.
البته، شدت این عارضه برای گربههای مختلف متفاوت است و ممکن است طی یک دوره کوتاه بهبود یابد و یا به تدریج پیشرفت کند. جوش مزمن گربه، به حالتی گفته میشود که در آن، میزان تولید کراتین توسط فولیکولهای مو به حدی بالا است که موجب انسداد تمام منافذ پوست چانه گربه میشود و این انسداد شدید، در نهایت منجر به تشکیل آبسه یا دملهای متورم و دردناک در چانه گربه میشود.
هر چه اندازه این آبسهها بزرگتر باشد، احتمال پاره شدن آنها نیز بیشتر خواهد بود و این اتفاق معمولا با درد زیاد و خروج چرک و عفونت همراه خواهد بود. علاوه بر این، جوش گربه را میتوان از ریزش موی غیر طبیعی در چانه یا هر جایی از بدن توله که احتمال ایجاد جوش وجود دارد، تشخیص داد.
از دیگر علائم جوش چانه گربه میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- قرمزی و التهاب چانه گربه
- وجود برآمدگیهای غیر طبیعی روی چانه گربه
- زخمی یا پوسته پوسته شدن پوست چانه گربه
- افزایش حساسیت گربه به لمس شدن چانه و اطراف دهان (در اثر بروز جوش و التهاب، ممکن است هنگام لمس کردن چانه یا اطراف دهان گربه، درد زیادی به توله وارد شود و همین موضوع حساسیت او نسبت به لمس شدن را افزایش میدهد.)
نکته جالب در مورد جوش گربه این است که این عارضه، هیچ ارتباطی به هورمونهای جنسی ندارد و از همین رو، هر گربهای در هر سن و سالی ممکن است دچار این مشکل پوستی شود. علاوه بر این، جنسیت یا حتی نژاد گربه نیز هیچ تاثیری روی ابتلا یا عدم ابتلای توله به این عارضه نخواهد داشت.
یکی از بهترین راهها برای پاکسازی و نظافت پوست صورت و بدن گربهها، استفاده از دستمال مرطوب گربه به صورت روزانه و یا شویندههایی نظیر شامپو گربه به صورت هفتگی است. این اقدام علاوه بر کاهش احتمال ابتلای توله به مشکلات پوستی، به شادابی و تمیزی گربه نیز کمک میکند. برای خرید دستمال مرطوب گربه و همچنین خرید شامپو و نرم کننده گربه، میتوانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
پیشنهاد ویژه
دلایل بروز التهاب و جوش گربه
همانطور که پیش از این نیز بدان کردیم، مهمترین دلیل ایجاد التهاب و جوش گربه به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان گربهها، تولید بیش از حد کراتین توسط فولیکولهای مو در این ناحیه است. کراتین، اصلیترین ماده در ساختار موی حیوانات و انسانها است که در حفاظت و تقویت بافت پوششی و پوست بدن نیز نقش مهمی ایفا میکند.
وقتی کراتین بیش از حد نیاز موها توسط فولیکول مو تولید شود، این کراتین اضافی، با تجمع در منافذ پوستی، به تدریج موجب انسداد و تشکیل جوشهای سرسیاه یا ضایعات التهابی و چرکی میگردد که با عنوان جوش چانه گربه نیز شناخته میشود. البته، دلیل اصلی التهاب و عفونی شدن این جوشها، ورود نوعی باکتری به درون منافذ پوست است.
علاوه بر این، بسیاری از افراد معتقدند که جوش بدن و چانه گربهها، دلایل دیگری نیز دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- عدم توجه کافی به نظافت و تمیزی بدن گربه
- آسیب یا زخم باز روی پوست و به ویژه چانه گربه
- مشکلات پوستی زمینهای
یکی از حساسیتهای رایج، استفاده از ظرف آب و غذای پلاستیکی است که میتواند در برخی گربهها باعث واکنش پوستی و تشدید جوش شود. به همین دلیل توصیه میشود در کنار رعایت بهداشت و استفاده از ظروف مناسب، رژیم غذایی و میانوعدههای گربه هم بررسی شود. استفاده از تشویقی سالم برای گربههای حساس به جوش میتواند کمک کند تا از بروز یا تشدید این مشکل جلوگیری شود و پوست گربه سالمتر بماند.
روشهای تشخیص جوش گربه توسط دامپزشکان
بهترین راهکار برای تشخیص و درمان جوش گربه مراجعه به دامپزشک است. دامپزشک میتواند با انجام معاینات فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی و رد احتمال ابتلای گربه به دیگر مشکلات و بیماریهای پوستی، تشخیص دهد که آیا گربه شما دچار جوش چانه شده است یا نه. طی معاینات فیزیکی، دامپزشک مناطق مشکوک بدن مثل چانه و اطراف دهان گربه را از نظر وجود جوشهای سرسیاه، تودههای کوچک و بزرگ ملتهب و حتی دملهای چرکی مورد بررسی قرار میدهد.
در ادامه، اگر علائمی مشابه دیگر بیماریهای پوستی مشاهده شود ولی در سوابق پزشکی گربه، اطلاعاتی در مورد بیماریهای پوستی زمینهای توله مطرح نشده باشد، ممکن است نیاز به انجام یک سری آزمایشات تشخیصی تخصصیتر باشد. در این حالت، دامپزشک معمولا از روش نمونه برداری بافتی جهت بررسی نوع عارضه استفاده میکند چرا که ممکن است یک بیماری پوستی خطرناک، با جوش معمولی اشتباه گرفته شود.
از جمله مشکلات پوستی رایجی که علائمی شبیه به آکنه و جوش گربه دارند و ممکن است با این عارضه اشتباه گرفته شوند میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
مانژ (Mange)
نوعی بیماری پوستی ناشی از فعالیت کنهها و مایتها که موجب خارش، التهاب، پوسته پوسته شدن و ریزش مو در بخشهای مختلف پوست میشود و اغلب با مصرف داروهای ضدانگل و توجه به تمیزی و نظافت گربه، درمان میشود.
کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک
کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک، نوعی بیماری با منشا اختلالات سیستم ایمنی است که در آن، تجمع بیش از حد نوعی از سلولهای ایمنی (ائوزینوفیلها) در بافتهای مختلف بدن، موجب التهاب و آسیب میشود. این بیماری میتواند بافتهای مختلف بدن از قبیل بافت استخوانی، ریوی، پوستی و حتی سیستم عصبی مرکزی را تحت الشعاع قرار دهد ولی آسیب به بافت پوستی در گربهها شایعتر است و با علائمی نظیر التهاب، زخم و پوسته پوسته شدن همراه خواهد بود.
انواع سرطان پوست
یکی از مشکلات پوستی گربهها، سرطان پوست است که انواع مختلفی دارد و اغلب به دلیل قرار گرفتن طولانیمدت گربه در معرض نور مستقیم آفتاب اتفاق میافتد. به طور معمول، نژادهایی با موی کوتاه و روشن، بیشتر در معرض آفتابسوختگی و در نتیجه، ابتلا به سرطان قرار دارند. از علائم سرطان پوست در گربهها میتوان به زخمهای کوچک و ملتهب، خارش شدید پوست، ریزش مو، پوستهپوسته شدن، ضایعات چرکی و حتی جوش اشاره نمود.
یکی از مشکلات پوستی که گربهها اغلب دچار آن میشوند، خشکی پوست بدن و بهویژه پوست دست و پای آنها است که در صورت عدم رسیدگی، میتواند منجر به ایجاد ترک و زخمهای دردناک در این نواحی شود. یکی از راههای درمان و پیشگیری از این مشکل، استفاده از کرم دست و پای گربه است. این کرمها با فرمولاسیون خاص، به مرطوب و سالم نگه داشتن دست و پای دوست پشمالوی شما کمک میکنند. همچنین استفاده از لباس و حوله گربه پس از حمام یا در هوای سرد میتواند نقش مهمی در جلوگیری از خشکی پوست داشته باشد. برای خرید کرم دست و پای گربه و اطلاع از قیمت این محصول، میتوانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
پیشنهاد ویژه
روشهای درمان جوش گربه

روش درمانی مورد استفاده برای رفع جوش گربه، به طور کلی به علت اصلی و شدت عارضه بستگی دارد. یکی از اولین اقداماتی که اغلب دامپزشکان و متخصصان توصیه میکنند، تعویض ظرف آب و غذای گربه است.
از آنجایی که حساسیت به ترکیبات ظروف پلاستیکی، یکی از دلایل شایع بروز جوش در ناحیه چانه گربه به شمار میرود، تغییر ظرف پلاستیکی به ظروف فلزی، شیشهای یا سرامیکی میتواند قدم مهمی در درمان این مشکل باشد. در بسیاری از موارد، تنها با همین تغییر ساده و رعایت چند نکته مراقبتی، مشکل جوش بدن و چانه گربه بهطور کامل برطرف میشود.
مراقبتهای حمایتی شامل مصرف آنتیبیوتیکهای خوراکی یا تزریقی، استفاده از پمادهای موضعی، دستمال مرطوب گربه و همچنین استفاده از شامپو ضد خارش و جوش گربه است که میتواند به کاهش التهاب و بهبود علائم پوستی کمک کند.
مصرف داروها معمولاً تا بهبود کامل ادامه دارد و در صورتی که دامپزشک تشخیص دهد مشکل با استفاده از شامپوهای تخصصی و پماد برطرف میشود، این درمان تا مشاهده اولین علائم بهبودی دنبال میشود و پس از کاهش علائم، میزان مصرف شامپو و پماد به تدریج کم میشود؛ چرا که استفاده بیش از حد از محصولات موضعی میتواند حساسیتهای پوستی جدید ایجاد کند.
اگر پس از پایان دوره درمان، علائم دوباره ظاهر شود، معمولاً یک روتین مراقبت پوستی شامل شستوشوی ملایم با آب و شویندههای ملایم و استفاده از محصولات پاککننده تخصصی تجویز میشود تا از بازگشت مجدد جوش جلوگیری کند. در این میان، استفاده از دستمال مرطوب گربه حاوی بنزوئیل پراکسید میتواند روند بهبود را سرعت دهد؛ هرچند استفاده از دستمال مرطوب انسانی به دلیل غلظت بالاتر این ماده، ممکن است باعث تحریک پوست شود.
نکته مهم این است که جوشهای گربه، درست مانند آکنه انسان، نباید دستکاری یا تخلیه شوند؛ چرا که این کار میتواند باعث آسیب بافتی، افزایش درد و تشدید عفونت شود. کوتاه کردن خز اطراف جوش نیز با کمک به تهویه بهتر پوست و کاهش تجمع آلودگی، روند بهبود را سرعت میبخشد.
مدیریت و بازیابی سلامت پس از درمان جوش گربه
جوش گربه، یک بیماری خطرناک و جدی محسوب نمیشود و معمولاً تأثیر چشمگیری بر سلامت کلی توله شما ندارد. به همین دلیل، درمان این عارضه اغلب با روشهای ساده و در دسترس انجام میشود؛ بهطوری که همین روشهای درمانی میتوانند در قالب یک روتین مراقبتی همیشگی ادامه پیدا کنند. پس از درمان نیز، دوره مدیریت و مراقبت برای جلوگیری از بازگشت مجدد علائم جوش گربه آغاز میشود.
در این دوره، همان اقدامات مراقبتیِ دوره درمان با شدت کمتر و بهصورت منظم ادامه پیدا میکند. تمرکز اصلی این مراقبتها بر حفظ بهداشت پوست و کاهش تماس گربه با عوامل تحریککننده است.
بنابراین، توصیه میشود حتی پس از پایان دوره درمان نیز همچنان از ظروف فلزی ضدزنگ، شیشهای یا سرامیکی برای آب و غذای گربه استفاده کنید. علاوه بر آن، استفاده از دستمال مرطوب ملایم برای گربه با جوش پوستی و سایر پاککنندههای ملایم مخصوص حیوانات، کمک میکند پوست گربه تمیز و عاری از آلودگی باقی بماند و احتمال بروز مجدد جوشها کاهش یابد.
در صورتی که پس از رعایت این موارد باز هم علائم جوشهای التهابی یا ضایعات چرکی در ناحیه چانه یا پوست گربه مشاهده شد، بهتر است در کوتاهترین زمان ممکن به دامپزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی تخصصیتری انجام شود.
پیشنهاد ویژه
راهکارهایی جهت پیشگیری از جوش گربه

با وجود این که جوش گربه یک عارضه شایع است که میتواند هر گربهای را فارغ از سن و سال و جنسیت درگیر کند، ولی میتوان مانند هر بیماری دیگری، با انجام یک سری اقدامات ساده، از ابتلای توله به این عارضه نیز پیشگیری نمود. یکی از آسانترین راهکارهای پیشگیرانه موجود، استفاده از ظروف آب و غذا از جنس فلزات و آلیاژهای ضدزنگ، ظروف شیشهای و یا حتی سرامیکی به جای ظروف پلاستیکی مرسوم است.
در مرحله بعد نیز، تمیز نگه داشتن پوست بدن گربه به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان که بیشتر مستعد جوش است، میتواند بسیار کمک کننده باشد. بدین منظور، استفاده از دستمال مرطوب مخصوص گربه بالافاصله پس از هر وعده غذایی جهت تمیز کردن باقی ماندههای غذا از اطراف دهان و چانه گربه و همچنین شست و شوی هفتگی بدن گربه با یک شوینده یا شامپو گربه ملایم میتواند به کاهش احتمال بروز التهاب و جوش گربه کمک کند.
این مورد، به ویژه برای گربههایی که توجهی به تمیزی خود ندارند و یا به هر دلیلی توانایی خود برای تمیز کردن و لیس زدن خودشان را از دست دادهاند، بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر این، بررسی پوست بدن و صورت گربه به صورت دورهای، میتواند به تشخیص جوش گربه در همان مراحل اولیه و جلوگیری از پیشرفت علائم آن، کمک بسیاری کند.
خاک گربه، یکی از مهمترین نیازهای گربههای خانگی است چرا که اگر از مواد اولیه مناسبی تهیه و تولید نشده باشد، میتواند موجب ایجاد حساسیت و مشکلات شدید پوستی برای گربه شما شده و سلامت این موجودات را به خطر بیاندازد. تهیه یک خاک مرغوب و غیرحساسیت زا در کنار استفاده از ظرف خاک گربه مناسب، میتواند به گربه شما کمک کند تا بدون مشکل، در مواقع نیاز، کار خودش را انجام دهد. برای خرید خاک گربه با بالاترین کیفیت و خرید ظرف خاک گربه در انواع طرحها و اندازهها، میتوانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
سوالات رایج در رابطه با جوش گربه
در این بخش از مقاله، قصد داریم به بررسی پاسخ برخی از رایجترین سوالاتی که اغلب در رابطه با جوش گربه توسط صاحبان این موجودات پرسیده میشود، بپردازیم.
سوال اول: جوش چانه و بدن گربه معمولا چه مدت طول میکشد؟
پاسخ: آکنه و جوش گربه به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان، یک عارضه رایج است که در برخی نژادها، طی چند هفته به طور کامل ناپدید میشود ولی برای برخی نژادها، ممکن است تا ماهها و سالها ادامه داشته باشد. با این وجود، چه جوش و آکنه گربه چند هفته طول بکشد و چه چند ماه و حتی چند سال، باید اقدامات تشخیصی و درمانی لازم در اسرع وقت انجام شود تا از پیشرفت و تشدید علائم جلوگیری شود.
سوال دوم: آیا گربهها هم جوش سرسیاه دارند؟
پاسخ: گربهها نیز میتوانند مانند انسانها دچار جوشهای سرسیاه شوند. این نوع جوشها بیشتر در ناحیه چانه و اطراف دهان گربه قابل مشاهده هستند و به صورت زائدههای تیره رنگ کوچک و بزرگ شناسایی میشوند. البته، علاوه بر جوشهای سرسیاه، احتمال مشاهده جوشهای ملتهب و چرکی نیز در گربهها وجود دارد که در اثر تجمع باکتریها در منافذ پوست و فولیکولهای موی گربه به وجود میآید.
پیشنهاد ویژه

جمع بندی
آکنه و جوش گربه، یکی از انواع مشکلات پوستی در این موجودات است که میتواند هر گربهای از هر نژاد و جنسیت را در هر سن و سالی درگیر کند. در این بین، جوش چانه گربه را شاید بتوان یکی از شایعترین انواع آکنه و جوش گربه در نظر گرفت که بیشتر به صورت نقاط سیاه کوچک، برآمدگیهای ملتهب و قرمز و گاها زائدههای چرکی بزرگ مشاهده میشود.
دلیل بروز جوش در ناحیه چانه و اطراف دهان گربهها، انسداد منافذ پوست به علت تولید بیش از حد کراتین توسط فولیکول یا ریشه موهای گربه است که موجب بروز جوشهای سرسیاه و ضایعههای عفونی کوچک و بزرگ در این نواحی میشود. البته، عواملی چون آلودگیهای محیطی، تماس با میکروارگانیسمهای بیماری زا و همچنین حساسیت نسبت به پلاستیک نیز میتواند موجب بروز این عارضه در گربه شما شود.
با توجه به این که همه گربهها ممکن است این نوع از مشکلات پوستی را تجربه کنند، لذا در این مقاله از پتولیکا، تلاش کردیم تا علاوه بر بیان دلایل بروز جوش در گربهها و علائم این عارضه، بهترین روشهای درمان و پیشگیری از این مشکل را نیز برای شما به طور کامل شرح دهیم. البته، شما همواره میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سلامت گربه و دیگر حیوانات خانگی، با کارشناسان ما در تیم پتولیکا در ارتباط باشید. در نهایت، از شما برای این که پتولیکا را انتخاب کردید، متشکریم.
سوالات متداول
مهمترین دلیل بروز جوش در گربهها چیست؟
از جمله مهمترین دلایل بروز جوش در گربهها، به ویژه در ناحیه چانه و اطراف دهان، میتوان به انسداد منافذ پوستی به دلیل تولید بیش از حد کراتین توسط فولیکولهای مو، تماس با آلودگیهای محیطی و میکروارگانیسمهای بیماری زا، عدم توانایی گربه در نظافت خودش و همچنین حساسیت به پلاستیک اشاره نمود.
کدام بیماریهای پوستی علائمی مشابه جوش و آکنه گربه دارند؟
از جمله بیماریهای پوستی خطرناک و جدی که به دلیل علائم مشابه با جوش و آکنه گربه، ممکن است با این عارضه اشتباه گرفته شوند میتوان به مانژ (Mange)، انواع سرطان پوست و کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک اشاره کرد. از همین رو توصیه میشود که به محض مشاهده علائمی مشابه جوش و آکنه، گربه خود را برای معاینات تخصصیتر نزد دامپزشک ببرید.
بهترین راهکار برای درمان جوش و آکنه در گربهها چیست؟
بهترین و راحتترین روش برای درمان جوش گربهها، استفاده از ظروف غذا و آب فلزی ضدزنگ، شیشهای و یا سرامیکی به جای ظروف غذا و آب پلاستیکی است. علاوه بر این، توجه به بهداشت گربه و تمیز کردن پوست صورت و بدن او با محصولات شوینده و پاک کنندههای ملایم نیز میتواند به بهبود و درمان علائم جوش و آکنه گربه کمک کند.