گربهها نیز درست مانند انسانها، همواره در معرض آسیبها و مشکلات سلامتی متعددی قرار دارند؛ از بیماریهای پوستی گرفته تا عارضههای گوارشی و حتی مشکلات تنفسی. همه این موارد، میتوانند موجب بروز اختلال در شرایط زندگی این موجودات شوند. در این بین، یکی از بیماریهایی که میتواند گربه شما را حتی از انجام فعالیتهای روزمره و بازی و ورزش باز دارد، بیماری آسم است.
آسم گربهها، یک وضعیت تنفسی خاص میباشد که با التهاب مجاری تنفسی و ریهها همراه است و موجب تنگی نفس، خس خس سینه و سرفههای شدید در گربه میشود. علائم آسم گربهها ممکن است در اثر تماس با محرکهای محیطی و آلرژنهایی نظیر گرد و غبار و همچنین گرده گیاهان تشدید یافته و بدتر شود. از همین رو، بسته به شدت درگیری ریهها و مجاری تنفسی و همچنین میزان تماس گربه با محرکهای محیطی، آسم گربهها امکان بهبود بدون درمان تخصصی و طولانی مدت را نخواهد داشت.
با توجه به این که این عارضه ممکن است برای هر گربهای اتفاق بیفتد، لذا در این مقاله از پتولیکا، قصد داریم شما را با علائم و دلایل آسم گربهها و همچنین روشهای تشخیص و درمان آین عارضه آشنا کنیم. پس مانند همیشه، تا انتهای این مقاله نیز با ما در پتولیکا همراه باشید.
آسم گربهها؛ تعریف کلی
آسم گربهها، یک بیماری تنفسی نه چندان شایع است که تخمین زده میشود حدود چهار الی پنج درصد از گربههای خانگی به آن مبتلا هستند. این عارضه، در اثر التهاب و تحریک مجاری تنفسی و ریهها اتفاق میافتد و به طور کلی، یک نوع واکنش آلرژیک شدید در نظر گرفته میشود.
به بیان بهتر، وقتی یک گربه در معرض محرکهای محیطی قرار میگیرد، بدن توله خود به خود یک سری آنتی بادی خاص تولید میکند که سیستم ایمنی گربه را در تشخیص و حمله به آلرژنهای محیطی یاری میکند. وقتی گربه مجددا در معرض این محرکها قرار میگیرد، آنتی بادیهای تولید شده، به سطح این محرکها میچسبند و آن را برای سیستم ایمنی بدن، قابل شناسایی میکنند.
در نتیجه، یک واکنش التهابی شدید در بدن گربه رخ میدهد و در نتیجه آن، تعداد زیادی از گلبولهای سفید به سمت ریهها و مجاری تنفسی گربه روانه میشوند تا مانع از ورود و گسترش عوامل بیماریزا و محرکهای خارجی به داخل بدن گربه شوند. این واکنش التهابی، موجب تنگتر شدن مجاری تنفسی، افزایش میزان مخاط ترشح شده و در نتیجه، بروز اختلال در تنفس طبیعی توله میشود که با عنوان آسم گربهها نیز شناخته میشود.
البته، آسم گربهها ممکن است منشا غیرآلرژیک نیز داشته باشد و نه بر اثر محرکهای محیطی که در اثر تغییرات آب و هوایی، استرس و اضطراب و یا عفونتهای تنفسی ویروسی به وجود آید. با وجود این که هر گربهای از هر نژاد و در هر سن و سالی، ممکن است دچار این عارضه شود ولی بر طبق بررسیهای دامپزشکی صورت گرفته و سوابق موجود، ابتلا به آسم در بین گربههای ماده، به مراتب بیشتر از گربههای نر است.
علاوه بر این، بروز علائم آسم گربهها، در بازه سنی 4 الی 6 سال رایجتر است و اغلب گربهها در این بازه دچار حملات آسم میشوند. از طرفی، موارد مبتلا به آسم گربهها در بین نژادهای سیامی و هیمالین، بسیار بیشتر از سایر نژادها است و از همین رو، متخصصان حوزه سلامت حیوانات خانگی، حدس میزنند که آسم در گربهها میتواند منشا ژنتیکی نیز داشته باشد.
تغذیه مناسب گربه به ویژه در سنین پیش از بلوغ، نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی و بدن توله ایفا میکند. استفاده از شیرخشک گربه و غذای بچه گربه مخصوص، میتواند بسیار مفید باشد چرا که این نوع غذاها، با مقادیر زیادی از مواد مغذی غنی شدهاند و به تقویت و رشد توله کمک میکنند. برای خرید غذای بچه گربه با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت، میتوانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
علائم آسم گربهها
آسم گربهها، همانطور که پیش از این نیز بدان اشاره کردیم، یک مشکل تنفسی ناشی از واکنش شدید آلرژیک است که به طور معمول با علائمی نظیر سرفههای مکرر و شدید که حالتی شبیه به حالت تهوع یا استفراغ دارند، خس خس سینه، تنگی نفس به ویژه پس از بازی یا انجام فعالیتهای فیزیکی، التهاب مجاری تنفسی، نفس نفس زدن، تنفس منقطع، نفس کشیدن با دهان باز، کبود شدن لبها و لثهها، تنفس شکمی و همچنین ضعف و بیحالی گربه همراه خواهد بود. این علائم، تحت شرایط خاص نظیر تماس با محرکهای محیطی، قرار گرفتن در موقعیتهای استرس زا یا هیجان انگیز و همچنین فعالیت فیزیکی سنگین ممکن است تشدید شوند.
دلایل آسم گربهها
آسم گربهها یک واکنش التهابی شدید است که در اغلب مواقع به دلیل پاسخ آلرژیک بدن نسبت به محرکهای محیطی اتفاق میافتد. این محرکها و مواد حساسیت زا میتوانند شامل مواردی از قبیل گرد و غبار، گرده گیاهان، دود سیگار و دخانیات، کنهها و مایتها، هاگ قارچها، پاک کنندهها و شویندههای شیمیایی، شمعهای معطر، انواع عطر و اسپریهای خوشبو کننده هوا باشند که میتوانند به راحتی دستگاه تنفس گربههای حساس را تحت تاثیر قرار داده و موجب التهاب آن شوند.
در مقابل، نوع دیگری از آسم گربهها نیز وجود دارد که به عنوان آسم غیر آلرژیک شناخته میشود و عامل بروز آن ابتلا به عفونتهای تنفسی با منشا ویروسی، تغییرات شدید آب و هوایی و همچنین قرار گرفتن گربه در موقعیتهای استرس زا یا هیجان انگیز است.
نحوه تشخیص آسم گربهها توسط دامپزشکان
تشخیص آسم گربهها و علت بروز آن، اولین گام در راستای درمان این عارضه است که توسط دامپزشک انجام میشود. وقتی گربه خود را با علائم آسم نزد دامپزشک میبرید، دامپزشک ابتدا از شما در مورد علائم کلی توله، اجسام و محیطهایی که گربه با آنها در تماس بوده و بازه زمانی که علائم توله پدیدار شدهاند، سوال میکند و یک معاینه کلی از مجاری هوایی، شکم و قفسه سینه توله انجام میدهد. سپس در ادامه، سوابق پزشکی توله را مورد بررسی قرار میدهد تا در صورت وجود هر گونه بیماری یا مشکل زمینهای مرتبط، روش درمان مورد نظر را در پیش گیرد.
اما اگر توله، هیچ سابقه بیماری مرتبط با آسمی نداشته باشد، در این حالت، نیاز به معاینات و آزمایشات تخصصیتر خواهد بود. از جمله آزمایشات و معاینات تشخیصی تخصصی که معمولا در جهت تشخیص علت آسم گربهها تجویز میشود میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- آزمایش خون جهت تشخیص احتمال وجود عفونتهای باکتریایی، ویروسی و قارچی (شامل بررسی تعداد گلبولهای سفید، قرمز و پلاکتهای خون، ترکیب شیمیایی خون و همچنین اسیدیته خون)
- آزمایشات مربوط به تشخیص ابتلای توله به کرم قلب شامل آزمایش آنتی بادی و آزمایش آنتی ژن (احتمال ابتلای گربهها به کرم قلب بالغ بسیار کم و نادر است با این وجود، کرمهای نابالغ، اغلب میتوانند مشکلات تنفسی قابل توجهی را برای گربه شما به وجود بیاورند.)
- تصویر برداری رادیوگرافی از قفسه سینه گربه
- آزمایش مدفوع جت تشخیص کرم ریه
- برونکوسکوپی یا یا آندسکوپی ریوی جهت بررسی مجاری تنفسی از نظر وجود التهاب، جسم خارجی و یا آسیب
یکی از دلایل عمده حساسیت گربهها، استفاده از خاک گربه نامناسب و نامرغوب است. با توجه به این که گربهها در طول روز، بارها از ظرف خاک گربه استفاده میکنند، انتخاب خاک بستر گربه مناسب، یکی از مهمترین نکات جهت نگهداری از این موجودات محسوب میشود. برای خرید خاک گربه مناسب تهیه شده از مواد اولیه باکیفیت و غیرحساسیت زا، میتوانید به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
روشهای درمان آسم گربهها
همانطور که در مطالب فوق بدان اشاره کردیم، مهمترین دلیل بروز آسم گربهها، التهاب مجاری تنفسی و ریهها است. در نتیجه، درمان آسم گربهها نیز باید با تمرکز بر رفع التهابات دستگاه تنفسی انجام شود. بدین منظور، کاهش احتمال تماس گربه با آلرژنها و محرکهای محیطی، میتواند اولین گام جهت درمان علائم آسم گربه باشد. البته که حذف کامل این محرکها مقدور نیست، لذا استفاده از داروهای ضدالتهاب بهترین گزینه موجود برای چنین مواقعی محسوب میشود.
بهترین و کم خطرترین شکل دارویی این ضدالتهابها، اسپریهای استنشاقی هستند که به طور معمول جهت درمان آسم گربهها و دیگر موجودات و حتی انسانها مورد استفاده قرار میگیرند. البته، در برخی موارد خاص، ممکن است اشکال خوراکی و تزریقی این نوع داروهای ضدالتهابی توسط دامپزشک تجویز شوند. اشکال خوراکی و تزریقی این داروها، معمولا دارای عوارض جانبی هستند و از همین رو، اغلب توصیه میشود که شکل استنشاقی آنها مورد استفاده قرار گیرد.
مدیریت و بهبود آسم گربهها
پس از تشخیص و شروع درمان، مراقبت از توله در جهت جلوگیری از بازگشت علائم آسم، در اولویت قرار میگیرد. در اکثر موارد، درمان با داروهای ضدالتهاب، موجب کاهش علائم آسم گربه میشود و تنها در برخی موارد، علائم توله حتی پس از شروع درمان، تشدید مییابد.
علاوه بر درمان دارویی، کاهش احتمال تماس گربه با محرکهای محیطی نظیر قرار دادن گلدانهای گل و گیاه در اتاقی که توله به آن رفت و آمد نداشته باشد، کاهش مصرف شویندههای شیمیایی، عدم استفاده از اسپریهای خوشبو کننده هوا، تقویت سیستم ایمنی بدن توله با تغذیه مناسب، تنظیم رطوبت و دمای محیط در یک حد استاندارد، گردگیری دورهای نقاط مختلف منزل و استفاده از جاروبرقی از جمله کارهایی است که میتواند موجب کاهش احتمال بازگشت علائم آسم در گربه شما شود.
افزون بر این، حتی با وجود بهبود علائم، گربه شما باید تا پایان دوره درمان، داروهای خود را مصرف نماید چرا که التهاب موجود در مجاری تنفسی گربه، در صورت قطع روند درمان، ممکن است شدت یافته و روند درمانی گربه را سختتر کند.
سوالات رایج در مورد گربهها
در این بخش، پاسخ برخی از سوالات رایجی که صاحبان گربهها به طور معمول، در مورد آسم گربهها مطرح میکنند را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
سوال اول: چگونه میتوان آسم گربهها را در خانه درمان کرد؟
پاسخ: در اغلب موارد، گربههای مبتلا به آسم نیازی به بستری شدن در بیمارستان حیوانات نخواهند داشت و با مصرف داروهای ضدالتهاب تجویز شده توسط دامپزشک در خانه، میتوان به راحتی علائم آسم گربه را کنترل کرد. بدین منظور، معمولا از نوع استنشاقی داروهای ضدالتهاب استفاده میشود. البته در برخی موارد، ممکن است نیاز باشد تا از شکل خوراکی این داروها استفاده کرد.
سوال دوم: آیا آسم در گربهها یک عارضه کشنده و خطرناک است؟
پاسخ: متاسفانه بله. درست مانند انسانها، در حیواناتی چون گربه نیز، یکی از اصلیترین دلایل مرگ و میر، مشکلات و بیماریهای تنفسی است و در این بین، آسم گربه، یکی از خطرناکترین انواع بیماریهای تنفسی در این موجودات محسوب میشود که در صورت عدم درمان به موقع، میتواند موجب آسیب شدید به اعضا و بافتهای مختلف بدن و حتی مرگ گربه شود.
با توجه به این که گربهها بیشتر وقت خود را در خواب سپری میکنند و در مواقع بیداری نیز معمولا مشغول بازی با اسباب بازیهایشان میشوند لذا، عروسک گربه و همچنین جای خواب (تشک و تخت)گربه، جزو وسایلی هستند که گربهها بیشتر با آنها سروکار دارند. از همین رو، جنس این وسایل باید به گونهای باشد که موجب بروز واکنش آلرژیک پوستی و تنفسی در گربه نشوند. در پت شاپ آنلاین پتولیکا، شما امکان خرید عروسک گربه و خرید جای خواب (تشک و تخت) گربه با بالاترین کیفیت مواد اولیه به کار رفته و بهترین قیمت را خواهید داشت.
سوال سوم: آسم در گربهها با چه علائمی قابل تشخیص است؟
پاسخ: در برخی موارد، آسم گربه با سرفههای شدید با حالتی شبیه به حالت تهوع همراه است و توله به شکلی سرفه میکند که انگار قصد دارد چیزی را که در گلویش گیر کرده است، بالا بیاورد. از دیگر علائم آسم، میتوان به خس خس سینه و همچنین تنگی نفس گربه اشاره نمود.
سوال چهارم: به طور معمول، هزینههای درمان آسم در گربهها چقدر است؟
پاسخ: هزینههای درمان آسم گربهها، بسته به شدت بیماری و زمان مراجعه به دامپزشک، به روش درمانی و نوع داروهایی که تجویز میشود، بستگی دارد. با این حال، مانند هر بیماری دیگری، تشخیص و درمان به موقع آسم در گربهها نیز، به مراتب ارزانتر از درمان توله پس از شدت یافتن بیماری خواهد بود. لذا، بهتر است به محض مشاهده کوچکترین علائم مربوط به آسم، توله خود را نزد دامپزشک ببرید تا اقدامات درمانی لازم در زمان مناسب انجام شود.
سوال پنجم: چگونه میتوان فرق بین سرفه ناشی از آسم و حالت تهوع ناشی از تودههای مو را تشخیص داد؟
پاسخ: آسم گربهها یک مشکل تنفسی است که در اثر تحریک و التهاب نای و ریهها اتفاق میافتد در حالی که حالت تهوع ناشی از تودههای به هم تنیده مو، در اثر تحریک معده و مری گربه اتفاق میافتد. یکی از راههای تشخیص این دو عارضه از یکدیگر، توجه به حالت ایستادن گربه است. گربهای که در اثر تودههای مو دچار حالت تهوع میشود معمولا کمر خود را به سمت بالا قوس داده و شروع به بالا آوردن تودههای مو به همراه بخشی از محتویات معده و بزاق دهان خود میکند و این حالت موجب حرکت ناخودآگاه توله به سمت عقب میشود.
حال آن که در سرفه ناشی از آسم، گردن و کمر توله در یک راستا و به موازات زمین قرار میگیرد و خبری از حرکت ناخودآگاه توله به سمت عقب نخواهد بود. با توجه به این که تشخیص این دو حالت از یک دیگر، ممکن است کمی دشوار باشد (به ویژه برای افرادی که برای اولین بار نگهداری از یک گربه خانگی را تجربه میکنند)، لذا در صورت مشاهده هر گونه حالت خاص یا عجیب، میتوانید از گربه خود فیلم گرفته و آن را به دامپزشک نشان دهید. در این حالت، دامپزشک میتواند با بررسی حرکات توله در ویدیو ضبط شده است، به علت بروز این حالات پی ببرد.
سوال ششم: چه چیزی موجب بروز آسم در گربهها میشود؟
پاسخ: آسم گربهها به طور کلی یک نوع واکنش التهابی بدن در برابر یک سری محرکهای خارجی در نظر گرفته میشود که در اغلب موارد، دلیل این التهاب، بروز حساسیت نسبت به آلرژنهایی است که در محیط اطراف گربه وجود دارند. از جمله این آلرژنها میتوان به موادی از قبیل گرده گلها و گیاهان، دود سیگار و دخانیات، پاک کنندهها و شویندههای شیمیایی، انواع عطرها و اسپریهای خوشبو کننده هوا و مواردی از این دست اشاره نمود.
جمع بندی
آسم گربه یکی از مشکلات تنفسی نسبتا نادر ولی به شدت خطرناک است که بر طبق نتایج دامپزشکی موجود، حدودا 5 درصد از جمعیت گربههای خانگی به آن مبتلا هستند. این بیماری که در اثر التهاب مجاری تنفسی و ریهها اتفاق میافتد، معمولا با علائمی همچون تنگی نفس، خس خس سینه، سرفههای مکرر و شدید به طوری که انگار گربه میخواهد چیزی را بالا بیاورد و دیگر علائم مشابه همراه است و در صورتی که به موقع درمان نشود، میتواند با اختلال در تنفس و اکسیژن رسانی به بافتهای حیاتی بدن، موجب آسیبهای جدی و حتی مرگ گربهها شود.
با توجه به این که گربهها همواره در معرض تهدیدهای مختلفی قرار دارند و دستگاه تنفسی این موجودات نیز یکی از آسیبپذیرترین و حساسترین ارگانهای بدن آنها محسوب میشود، لذا در این مقاله از پتولیکا تلاش کردیم تا ضمن ارائه یک تعرف کلی از آسم گربهها و شرح مهمترین دلایل بروز و علائم این عارضه، موثرترین روشهای تشخیص و درمان این بیماری را نیز به شما معرفی کنیم.
شما همواره میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و به طور کلی، دریافت اطلاعات در زمینه سلامت گربه، با کارشناسان ما در تیم پتولیکا در ارتباط بوده و راهنماییهای لازم را از آنها دریافت نمایید. در نهایت، از شما برای این که باز هم پتولکا را انتخاب کردید، متشکریم.
سوالات متداول
آسم گربهها چیست؟
به طور کلی، آسم گربه به حالتی گفته میشود که در آن، مجاری تنفسی و ریههای گربه در اثر تماس با محرکهای خارجی و یا ابتلا به عفونتهای ویروسی و باکتریایی، ملتهب میشوند. در اثر این التهاب، قطر مجاری هوایی کاهش مییابد و این موضوع، در کنار تجمع مقادیر زیادی مخاط در این مجاری، موجب بروز علائمی نظیر سرفه شدید، تنگی نفس و خس خس سینه میشود.
چه عواملی میتوانند علائم آسم در گربه را تشدید نمایند؟
از جمله عواملی که میتواند موجب تشدید علائم آسم در گربهها شود میتوان به تماس با محرکهای محیطی نظیر گرده گیاهان، گرد و غبار، شویندههای شیمیایی، عطرها و خوشبو کنندههای هوا، شمعهای معطر، دود دخانیات، اسپند و عود و همچنین ابتلا به عفونتهای تنفسی و قرار گرفتن در موقعیتهای استرس زا و هیجان انگیز اشاره نمود.
برای تشخیص آسم در گربهها از چه روشهایی استفاده میشود؟
به طور معمول، دامپزشکان جهت تشخیص ابتلای گربه به آسم، علاوه بر انجام معاینات فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی توله، از یک سری معاینات تشخیصی نظیر آزمایش خون، آزمایش ابتلای توله به کرم قلب، آزمایش مدفوع جهت بررسی ابتلای گربه به کرم ریه، برونکوسکوپی ریه و عکس برداری رادیوگرافی از قفسه سینه استفاده میکنند.