
برخی اوقات، صاحبان گربههای خانگی در حالی که توله خود را در آغوش گرفتهاند، با حالتی مستأصل وارد کلینیک دامپزشکی میشوند و وقتی از آنها پرسیده میشود که مشکل چیست، با اضطراب به گربه خود اشاره کرده و میگویند متوجه یکسری تودهها و برآمدگیهای غیرمعمول روی قسمتهای مختلف بدن گربه، از جمله شکم، قفسه سینه یا گردن او شدهاند. خب باید بگوییم که در اغلب موارد، این تودهها بهعنوان سرطان یا حداقل سرطان بدخیم شناخته نمیشوند.
به بیان بهتر، این برآمدگیهای غیرمعمول، تودههای چربی هستند که در زیر پوست گربهها تجمع پیدا میکنند و با عنوان «لیپوم گربه» شناخته میشوند. لیپومها بیشتر در سگها شایعاند، اما در بعضی موارد در گربهها نیز مشاهده میشوند. این تودههای چربی، در واقع تومورهای خوشخیم غیرسرطانی با سرعت رشد پایین هستند که اغلب در گربههای مسنتر دیده میشوند.
هرچند لیپوم در گربهها چندان شایع نیست و معمولاً خطری برای سلامت گربه ندارد، اما اگر این تودههای چربی بیضرر با تومورهای سرطانی واقعی اشتباه گرفته شوند، میتوانند موجب نگرانی یا تهدید سلامت گربه شوند. به همین دلیل، انتخاب تغذیه مناسب و خرید غذای گربه باکیفیت، نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی بدن و پیشگیری از مشکلاتی مانند اضافهوزن و ایجاد لیپوم دارد.
در این مقاله از پتولیکا، قصد داریم ضمن تعریف لیپوم گربه و بررسی دلایل بروز آن، روشهای تشخیص و درمان این عارضه را هم برایتان توضیح دهیم. پس مانند همیشه، تا پایان این مطلب همراه تیم پتولیکا باشید تا هرچه بیشتر با نکات مهم درباره سلامت و مراقبت از گربهها آشنا شوید.
لیپوم در گربهها
تودههای چربی بیخطر یا خطرناک؟
🩻 ویژگیهای لیپوم
- تودههای نرم و متحرک
- معمولاً بدون درد
- اغلب زیر پوست گربهها
📏 اندازه و محل
- اغلب کوچک و گرد
- معمولاً در نواحی قفسه سینه، شکم، گردن
- ممکن است با گذر زمان بزرگتر شوند
🧬 عوامل ایجاد
- ژنتیک و وراثت
- افزایش سن و چاقی
- عوامل ناشناخته
🔬 روشهای تشخیص
- نمونهبرداری با سوزن نازک (FNA)
- آزمایشهای سیتوپاتولوژی
- تصویربرداری در موارد مشکوک
🩺 درمان و مدیریت
- جراحی در صورت نیاز
- کنترل وزن و کاهش چاقی
- پیگیری منظم با دامپزشک
❓ سوالات رایج
- آیا لیپوم خطرناک است؟
- آیا به خودی خود از بین میرود؟
- آیا نیاز به درمان دارد؟
لیپوم گربه چیست؟

لیپومهای گربه، تودههای چربی خوشخیمی هستند که در اثر تجمع و تقسیم غیرعادی سلولهای بافت چربی بدن گربه، تشکیل میشوند. این ضایعههای گرد یا بیضیشکل اغلب در زیر پوست نواحی خاصی از بدن گربه مانند شکم، قفسه سینه، گردن یا داخل رانها ظاهر میشوند و بهراحتی قابل لمساند. به بیان دیگر، لیپومها نوعی تومور خوشخیم غیرسرطانی محسوب میشوند که در بیشتر موارد دردناک نبوده و مشکلی برای سلامت گربه ایجاد نمیکنند، مگر در شرایط خاص.
برای مثال، اگر اندازه لیپوم گربه بزرگتر از حد معمول باشد و در نواحی حساسی مثل گردن یا گلوی او قرار گیرد، ممکن است فرآیند بلع غذا یا نفس کشیدن را برای گربه دشوار کند. نکته جالب درباره لیپومها و بهویژه لیپومهای گربه این است که این عارضه نسبتاً نادر بوده و معمولاً گربههای میانسال و مسن را درگیر میکند.
در کنار توجه به رژیم غذایی و مراقبتهای دامپزشکی، استفاده از شامپو و نرم کننده گربه مناسب میتواند به حفظ سلامت پوست و مو کمک کند و در معاینات دورهای، لمس و بررسی لیپومها را برای صاحب گربه آسانتر سازد. انتخاب شامپو و نرم کننده گربه با ترکیبات ملایم و متناسب با پوست حیوان، به جلوگیری از التهاب پوست در اطراف تودهها و حفظ بهداشت کلی کمک شایانی میکند.
پیشنهاد ویژه
علائم لیپوم در گربهها
همانطور که پیشتر اشاره شد، لیپومهای گربه تودههای چربی خوشخیمی هستند که در اثر تکثیر بیش از حد سلولهای چربی در زیر پوست تشکیل میشوند. اگرچه بروز لیپوم در گربهها چندان شایع نیست، اما در صورت ابتلا، معمولا بیش از یک توده چربی در نقاط مختلف بدن دیده میشود. این تودهها بیشتر در زیر پوست نواحیای مانند قفسه سینه، شکم، گردن و ران پاها شکل میگیرند، اما مشاهده آنها در سایر قسمتهای بدن یا حتی اندامهای داخلی نیز دور از انتظار نیست.
زمانی که یک لیپوم را لمس میکنید، معمولاً با یک توده گرد یا بیضیشکل نرم روبهرو خواهید شد که در زیر پوست حرکت میکند. البته در برخی موارد، لیپومها ممکن است حالتی سفتتر داشته باشند و به بافتهای اطراف بچسبند. نکته مهم این است که هنگام لمس توده، اختلاف دمایی با بافت اطراف وجود نداشته باشد و پوست روی لیپوم کاملاً سالم و بدون التهاب یا زخم باشد.
هرچند لیپوم گربه بهطور کلی خطرناک نیست، اما در موارد نادر ممکن است این تودهها بزرگ شوند و جریان خون بهجای بافت اصلی، روی لیپوم متمرکز شود. این موضوع در ادامه میتواند باعث کاهش خونرسانی به بافتهای حیاتی و در نهایت نکروز شود.
برای حفظ وزن ایدهآل و کاهش خطر تشکیل لیپومهای جدید، بهتر است از خوراکیهای سالم و کنترلشده مانند تشویقی و بستنی گربه با ترکیبات طبیعی و کمچرب استفاده کنید. استفاده از تشویقی و بستنی گربه علاوه بر ایجاد لحظات خوشایند برای حیوان خانگی، میتواند به همکاری بهتر او در زمان معاینه و چکاپ کمک کند.
دلایل ایجاد لیپوم در گربهها
لیپوم گربه، از جمله عارضههای نه چندان شایع در بین گربههای خانگی است که به طور مشخص، نمیتوان گفت به چه دلیلی ایجاد میشود. علاوه بر این، دلیل این که چرا سگها بیش از گربهها به این عارضه مبتلا میشوند نیز مشخص نیست. با این حال، دامپزشکان با بررسی شرایط گربههای مبتلا، یک سری حدسیات و دلایل احتمالی را برای ابتلای گربهها به این عارضه بیان کردهاند که عبارتند از:
- چاقی و اضافه وزن: چاقی و اضافه وزن: معمولاً لیپوم گربه در تولههایی که دچار اضافه وزن هستند، شایعتر دیده میشود. بسیاری از دامپزشکان بر این باورند که چاقی میتواند یکی از دلایل اصلی بروز این عارضه باشد، چرا که در مواردی دیده شده است با کاهش وزن و رعایت رژیم مناسب مثل استفاده از غذاهایی مانند پوچ گربه بدون غلات این تودههای چربی کوچکتر شده یا حتی از بین میروند.
- افزایش سن: لیپوم گربه در بین گربههای مسنتر شایعتر است و دامپزشکان گمان میکنند که این موضوع بیشتر به دلیل کاهش میزان تحرک گربهها در سنین بالاتر اتفاق میافتد.
- ژنتیک و وراثت: لیپوم گربه میتواند منشا ژنتیکی و ارثی نیز داشته باشد بدین معنی که ابتلای والدین توله به این عارضه، احتمال ابتلای فرزندان به لیپوم را افزایش میدهد. علاوه بر این، برخی اختلالات ژنتیکی نیز میتوانند روی میزان تکثیر سلولهای چربی و در نتیجه تشکیل لیپوم موثر باشند.
پیشنهاد ویژه

دامپزشکان چگونه لیپوم گربه را تشخیص میدهند؟

لیپوم گربه با وجود این که یک عارضه غیر خطرناک محسوب میشود ولی به هر حال، باید درمان شود و از همین رو، باید برای انجام مراحل تشخیص و درمان، گربه خود را در اسرع وقت نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک معمولا به منظور تشخیص این که آیا توده تشکیل شده، یک لیپوم ساده است یا یک غده سرطانی بدخیم، در مراحل اولیه تشخیص، از روشهای ارزیابی نظیر آسپیراسیون (نمونه برداری از توده یا بافت مورد نظر با استفاده از سرنگ) و سپس انجام آزمایش سیتوپاتولوژی (بررسی میکروسکوپی نمونه بافت از نظر آسیبهای سولی) استفاده میکنند.
نمونه برداری اولیه و آزمایش، معمولا توسط خود دامپزشک و در همان کلینیک انجام میشود ولی ممکن است نیاز به ارسال نمونهها به یک آزمایشگاه مرجع نیز وجود داشته باشد. در آزمایش سیتوپاتولوژی، ابتدا یک سوزن باریک و بلند را وارد قسمتی از لیپوم گربه و یا توده چربی مورد نظر کرده و مقداری از بافت سلولی توده را داخل سرنگ مخصوص جمع آوری میکنند. سپس، این نمونهها، روی یک لام میکروسکوپ منتقل شده و به ماده آشکارساز رنگی آغشته میشوند.
در ادامه، تکنسین آزمایشگاه، نمونهها را در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار داده و سلولهای لیپوم را از نظر شکل و اندازه، با سلولهای چربی طبیعی مقایسه میکند. هر گونه ناهنجاری در بافت سلولی لیپوم گربه، میتواند نشان دهنده یک مشکل جدی باشد. اگر در مراحل اولیه تشخیص، نتیجه مورد نظر به دست نیاید، در ادامه، ممکن است نیاز به نمونه برداری از بافت توده و یا اصطلاحا بیوپسی باشد. این روش نمونه برداری، با وجود این که جزو روشهای ایمن نمونه برداری محسوب میشود ولی نسبتا تهاجمیتر است و بدین منظور، باید توله را تحت بیهوشی و عمل جراحی قرار داد. تشخیص دقیق و درست، نقش مهمی در تعیین روش درمانی ایفا میکند.
روشهای درمان لیپوم در گربهها
همانطور که پیشتر نیز بدان اشاره کردیم، لیپوم گربه یک عارضه غیر خطرناک است که در اغلب موارد نیز نیازی به درمان نخواهد داشت. البته اگر لیپوم گربه از یک حد مشخص بزرگتر شده و یا در قسمتی از بدن گربه قرار داشته باشد که موجب اذیت و بروز مشکل برای توله شود، در این حالت، دامپزشک بهترین روش درمان را در پیش میگیرد تا از آزار و آسیب جدیتر گربه جلوگیری کند.
رایجترین روش درمان لیپوم گربه، انجام عمل جراحی برداشتن لیپوم است. معمولا، برای تودههای کوچکتر که سرعت رشد کمتری نیز دارند، نیازی به عمل جراحی نخواهد بود و حتی ممکن است با تغییر و کاهش وزن توله، این تودهها نیز از بین بروند. در مقابل، لیپومهای بزرگتر که سرعت رشد بیشتری دارند و یا به عنوان یک توده سرطانی بدخیم تشخیص داده میشوند، معمولا نیاز به عمل جراحی سریع خواهند داشت.
البته، انجام عمل جراحی و برداشتن تودههای بدخیم، معمولا بسیار پرریسک است و احتمال تشدید علائم یا بازگشت توده در چنین شرایطی وجود دارد. در این مواقع است که اهمیت یک تشخیص دقیق و تخصصی مشخص میشود. دامپزشک شما، باید با انجام آزمایشات و معاینات لازم، تشخیص دهد که آیا مشکل گربه شما، یک لیپوم گربه ساده است و یا یک لیپوسارکوم یا توده چربی بدخیم؛ چرا که روش درمان این دو عارضه کاملا با یکدیگر متفاوت است.
اضافه وزن و چاقی و یکی از رایجترین مشکلات سلامتی در بین گربهها است که بیشتر به دلیل کالری بالای غذای گربه و فعالیت فیزیکی کم تولهها اتفاق میافتد. با توجه به این که گربهها بیشتر روز را میخوابند لذا شما باید در ساعاتی که گربهتان بیدار است، مطمئن شوید که به اندازه کافی فعالیت فیزیکی دارد. پیاده روی و انجام بازیهای پرتحرک، میتواند گزینه مناسبی برای گربهها باشد. شما میتوانید جهت خرید قلاده گربه و همچنین خرید اسباب بازی گربه در انواع طرحها و با بهترین قیمت و کیفیت، به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
پیشنهاد ویژه
مدیریت و بهبود لیپوم گربه
پس از تشخیص و در صورت نیاز، درمان لیپوم گربه، بهعنوان صاحب یک گربه خانگی، این وظیفه بر عهده شماست که بهطور مداوم وضعیت سلامت توله خود را زیر نظر داشته باشید تا از بازگشت یا پیشرفت دوباره لیپوم جلوگیری کنید. دامپزشک میتواند در این مسیر، راهنماییهای لازم را ارائه دهد. در این دوره، توصیه میشود بهطور مرتب و تقریباً هر سه ماه یکبار، اندازه و سرعت رشد لیپومهای گربه خود را ثبت کرده و این اطلاعات را با دامپزشک در میان بگذارید.
علاوه بر این، در صورت مشاهده هرگونه تغییر در شکل ظاهری توده، تغییر در میزان استحکام، بروز ضایعات پوستی یا احساس درد هنگام لمس کردن، باید موضوع را حتماً با دامپزشک در میان بگذارید؛ چرا که هر یک از این تغییرات جزئی ممکن است نیاز به ارزیابی دقیقتر، بیوپسی یا انجام آزمایشهای تکمیلی داشته باشد.
در این میان، استفاده از دستمال مرطوب برای تمیز کردن بدن گربه بهویژه در اطراف ناحیه لیپوم، میتواند به حفظ بهداشت پوست کمک کند و از بروز التهابات پوستی یا آلودگیهای ثانویه جلوگیری نماید. این کار همچنین معاینات دورهای را برای شما سادهتر و ایمنتر خواهد کرد.
سوالات رایج در مورد لیپوم گربه
در این بخش قصد داریم به بررسی پاسخ برخی از رایجترین سوالاتی که معمولا صاحبان گربههای خانگی در مورد لیپوم گربه مطرح میکنند، بپردازیم.
سوال اول: آیا لیپوم گربه به طور خود به خود از بین میرود؟
پاسخ: خیر. لیپومهای گربه، تودههای چربی هستند که به طور خود به خود از بین نرفته و یا درمان نمیشوند اما به دلیل ماهیت خود، ممکن است با کاهش وزن گربه، اندازه این تودهها نیز کوچکتر شده و یا به طور کامل ناپدید شوند.
سوال دوم: آیا لیپوم گربه، یک عارضه خطرناک و جدی است؟
پاسخ: لیپوم گربه، نوعی توده چربی غیرسرطانی و خوش خیم است که به دیگر بافتهای بدن، آسیب نمیرساند و مانند تودههای سرطانی بدخیم، به دیگر نقاط بدن گربه متاستاز یا فراگستری نمیکند. از همین رو، به عنوان یک عارضه خطرناک و جدی در نظر گرفته نمیشود؛ مگر در مواردی که اندازه لیپوم از یک حد مشخص بزرگتر شده و یا در قسمتی از بدن گربه مانند گلو باشد و موجب مختل شدن فرآیندهای طبیعی بدن توله شود.
علاوه بر این، بروز لیپوم در گربه، یک حالت نسبتا نادر است و لیپومها، اغلب در سگها مشاهده میشوند. البته، بهترین راه برای تشخیص لیپوم خوش خیم یا تودههای بدخیم، مراجعه به دامپزشک است چرا که ممکن است تنها از روی ظاهر تودهها، یک لیپوم بدخیم را با لیپوم گربه خوش خیم اشتباه بگیرید.
سوال سوم: لیپوم گربه چیست؟
پاسخ: لیپومها، تودههای متشکل از سلولهای چربی تجمع یافتهای هستند که به طور معمول، در زیر پوست بدن موجوداتی نظیر سگ و گربه تشکیل میشوند. لیپوم در گربهها میتواند به صورت تکی و یا چند توده در نقاط مختلف بدن باشد. این تودهها معمولا گرد یا بیضی شکل هستند و پوست روی آنها، عاری از هر گونه زائده یا آسیب است.
جمع بندی
لیپوم، نوعی عارضه کمتر شایع در بین گربهها است که در اثر تجمع و تکثیر غیر طبیعی سلولهای چربی در زیر پوست بدن تشکیل میشود؛ البته احتمال مشاهده لیپومها در دیگر قسمتهای بدن و یا حتی در مجاورت اندامهای داخلی نیز وجود دارد. این تودههای خوش خیم و غالبا غیرسرطانی، اغلب متحرکاند و به بافتهای مجاور خود متصل نیستند. شکلی گرد یا بیضی وار دارند و به هنگام لمس، نسبتا نرم به نظر میرسند.
به علاوه، لیپومهای غیرخطرناک، معمولا دمایی مشابه بافتهای مجاور خود دارند و تغییری در سطح پوست (آسیب، پوسته پوسته شدن، التهاب) ایجاد نمیکنند. با وجود این که لیپوم گربه چندان شایع نیست و بیشتر تولههای مسنتر را درگیر میکند ولی با این حال، آشنایی با چرایی تشکیل و نحوه درمان آنها، میتواند برای هر صاحب گربه خانگی مفید باشد. به علاوه این که، تودههای سرطانی بدخیم نیز معمولا شبیه لیپومها هستند و ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند.
از همین رو، در این مقاله از پتولیکا، تلاش کردیم تا اطلاعات نسبتا جامعی در مورد لیپوم خوش خیم گربه، علائم و دلایل بروز و همچنین روشهای تشخیص و درمان این عارضه را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. با این وجود، در صورت داشتن هر گونه سوال تخصصیتر در این زمینه، میتوانید با کارشناسان ما در تیم پتولیکا در ارتباط باشید. و در نهایت، از شما برای این که باز هم پتولیکا را انتخاب کردید، متشکریم.
سوالات متداول
لیپوم خوش خیم گربه چیست؟
لیپومها، عارضههایی نه چندان شایع در بین گربههای خانگی هستند که در اثر اختلال در فرآیند تقسیم سلولی و تکثیر سلولهای چربی در زیر پوست بدن گربه تشکیل میشوند. این تودههای چربی، معمولا سرعت رشد پایینی دارند و جزو تودههای غیرخطرناک یا خوش خیم محسوب میشوند.
علت تشکیل لیپوم در گربهها چیست؟
علت اصلی و دقیق اختلال در فرآیند تقسیم سلولی و تشکیل لیپومها در گربهها مشخص نیست ولی برخی از دامپزشکان و متخصصان حوزه سلامت حیوانات خانگی معتقدند که عواملی مثل اضافه وزن و چاقی، افزایش سن و همچنین وراثت و مشکلات ژنتیکی میتوانند روی ایجاد این تودهها تاثیر داشته باشند.
آیا همه انواع لیپومهای گربه نیاز به درمان تخصصی دارند؟
خیر. در اغلب موارد، لیپومهای گربه اندازه کوچک و سرعت رشد پایینی دارند و نیاز به درمان تخصصی نخواهند داشت. در مقابل، برای لیپومهایی که نسبتا بزرگتر هستند و سرعت رشد بالایی نیز دارند، بسته به محل قرارگیری، ممکن است نیاز به جراحی و برداشتن این تودهها باشد چرا که به مرور ممکن است عملکرد بافتهای مجاور را تحت تاثیر قرار دهند.