برخی اوقات، صاحبان گربههای خانگی در حالی که توله خود را در آغوش گرفتهاند، با حالتی مستاصل وارد کلینیک دامپزشکی میشوند و وقتی از آنها پرسیده میشود که مشکل چیست، با اضطراب به گربه خود اشاره کرده و اذعان میکنند که متوجه یک سری تودهها و تومورهای غیرمعمول روی قسمتهای مختلف بدن گربه از جمله شکم، قفسه سینه و گردن او شدهاند. خب باید بگوییم که در اغلب موارد، این تودهها، به عنوان سرطان یا حداقل سرطان بدخیم شناخته نمیشوند.
به بیان بهتر، این برآمدگیهای غیرمعمول، تودههای چربی تجمع یافته در زیر پوست گربهها هستند که با عنوان لیپوم گربه نیز شناخته میشوند. لیپومها به طور معمول، در سگها شایعتر هستند ولی در موارد خاصی، در گربهها نیز مشاهده میشوند. این تودههای چربی، تومورهای خوش خیم غیرسرطانی با سرعت رشد پایین هستند که اغلب در گربههای مسنتر مشاهده میشوند.
با وجود این که لیپومها در گربهها چندان شایع نیستند و خطر جدی نیز برای سلامت این موجودات محسوب نمیشوند ولی اگر این تودههای چربی غیرمضر با تومورهای سرطانی واقعی اشتباه گرفته شوند، میتوانند سلامت گربه شما را به خطر بیاندازند. لذا، در این مقاله از پتولیکا، قصد داریم ضمن پرداختن به تعریف لیپوم گربه و علل بروز آنها، روشهای تشخیص و درمان این عارضه را نیز برای شما شرح دهیم. پس مانند همیشه، تا انتهای این مطلب نیز با ما در تیم پتولیکا همراه باشید تا هر چه بیشتر با مسائل مرتبط با سلامت گربهها آشنا شوید.
لیپوم گربه چیست؟
لیپومهای گربه، تودههای چربی هستند که در اثر تجمع و تقسیم غیرعادی سلولهای بافت چربی بدن گربه، تشکیل میشوند. این ضایعههای گرد یا بیضی شکل، اغلب زیر پوست نواحی خاصی از بدن گربه نظیر شکم، قفسه سینه، گردن و یا داخل رانها به وجود میآیند و به راحتی قابل لمس هستند. به بیان دیگر، لیپومها، نوعی تومور خوش خیم غیرسرطانی است که در اغلب موارد دردناک نبوده و مشکلی برای سلامت گربه به وجود نمیآورد، مگر در موارد خاص.
برای مثال، اگر اندازه لیپوم گربه بزرگتر از حالت عادی بوده و روی قسمتهای خاصی از بدن توله نظیر گردن یا گلوی او قرار داشته باشد، ممکن است در فرآیند بلعیدن غذا و یا نفس کشیدن توله، اختلال به وجود آورد. نکته جالب در مورد لیپومها و به ویژه لیپومهای گربه این است که این عارضه، در بین گربهها یک بیماری نسبتا نادر به شمار میرود و به طور معمول، گربههای میانسال و مسن به این عارضه دچار میشوند.
رسیدگی به بهداشت ناخنهای گربه، علاوه بر تمیزی و کاهش احتمال تجمع آلودگیها، از آسیب و زخمی شدن پوست در اثر خراشیدن و بروز عفونتهای پوستی در نتیجه انتقال آلودگی به لایههای زیرین پوست نیز جلوگیری میکند. این موضوع، به ویژه برای گربههایی که بیشتر وقت خود را در بیرون از خانه میگذرانند و با محیطهای مختلف در تماس هستند، بسیار حائز اهمیت است. شما میتوانید جهت خرید لوازم بهداشتی گربه از قبیل ناخن گیر گربه در انواع اندازهها و طرحها، به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
علائم لیپوم در گربهها
همانطور که پیش از این نیز بدان اشاره کردیم، لیپومهای گربه، تودههای چربی هستند که در اثر تجمع و تکثیر بیش از حد سلولهای چربی به وجود میآیند. با وجود این که مشاهده این تودهها در گربهها چندان شایع نیست ولی اگر گربهای دچار این عارضه شود، معمولا بیش از یک توده چربی در نقاط مختلف بدن او وجود خواهد داشت. لیپوم گربه، اغلب در زیر پوست نواحی خاصی از بدن توله نظیر قفسه سینه، شکم، گردن و ران پاها تشکیل میشود ولی مشاهده آن در دیگر نواحی بدن و حتی اندامهای داخلی نیز خارج از انتظار نخواهد بود.
وقتی یک لیپوم را لمس میکنید، با یک توده گرد یا بیضی شکل مواجه خواهید شد که بافت نسبتا نرمی دارد و اغلب زیر پوست حرکت میکند. البته در برخی موارد، لیپومهایی با حالت سفتتر که به بافتهای مجاور خود چسبیدهاند نیز مشاهده شده است. علاوه بر این، هنگامی که لیپوم گربه خود را لمس میکنید، نباید اختلاف دمایی بین توده و بافت اطراف آن وجود داشته باشد و پوست روی لیپوم نیز باید کاملا سالم، نرمال و بدون التهاب، آسیب یا زخم باشد.
با وجود این که لیپوم گربه عارضه خطرناک و جدی نیست ولی در برخی موارد نادر، اندازه این تودههای چربی از حالت عادی بزرگتر میشود. در چنین حالتی، جریان خون به جای این که به بافت مورد نظر برسد، روی لیپوم متمرکز میشود و ادامه این روند، ممکن است با کاهش خون رسانی به بافتهای حیاتی، موجب آسیب و یا حتی مرگ بافت (نکروز) شود.
دلایل ایجاد لیپوم در گربهها
لیپوم گربه، از جمله عارضههای نه چندان شایع در بین گربههای خانگی است که به طور مشخص، نمیتوان گفت به چه دلیلی ایجاد میشود. علاوه بر این، دلیل این که چرا سگها بیش از گربهها به این عارضه مبتلا میشوند نیز مشخص نیست. با این حال، دامپزشکان با بررسی شرایط گربههای مبتلا، یک سری حدسیات و دلایل احتمالی را برای ابتلای گربهها به این عارضه بیان کردهاند که عبارتند از:
- چاقی و اضافه وزن: به طور معمول، لیپوم گربه در تولههایی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند، شایعتر از سایر گربهها است و از همین رو، تصور میشود که یکی از دلایل بروز این عارضه در گربهها، همین موضوع باشد. چرا که در بسیاری موارد، لیپومهای گربه با کاهش وزن، از بین میروند.
- افزایش سن: لیپوم گربه در بین گربههای مسنتر شایعتر است و دامپزشکان گمان میکنند که این موضوع بیشتر به دلیل کاهش میزان تحرک گربهها در سنین بالاتر اتفاق میافتد.
- ژنتیک و وراثت: لیپوم گربه میتواند منشا ژنتیکی و ارثی نیز داشته باشد بدین معنی که ابتلای والدین توله به این عارضه، احتمال ابتلای فرزندان به لیپوم را افزایش میدهد. علاوه بر این، برخی اختلالات ژنتیکی نیز میتوانند روی میزان تکثیر سلولهای چربی و در نتیجه تشکیل لیپوم موثر باشند.
گربهها با افزایش سن، به مرور دچار یک سری مشکلات سلامتی میشوند و دلیل برخی از این مشکلات، کمبود مواد مغذی و ویتامینهای ضروری است. استفاده از مکمل و ویتامین گربه در هر سنی، میتواند به بهبود سلامت جسمانی و روحی توله شما کمک کند. شما میتوانید جهت خرید مکمل و ویتامین گربه از برترین برندهای جهانی و با بهترین قیمت، به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
دامپزشکان چگونه لیپوم گربه را تشخیص میدهند؟
لیپوم گربه با وجود این که یک عارضه غیر خطرناک محسوب میشود ولی به هر حال، باید درمان شود و از همین رو، باید برای انجام مراحل تشخیص و درمان، گربه خود را در اسرع وقت نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک معمولا به منظور تشخیص این که آیا توده تشکیل شده، یک لیپوم ساده است یا یک غده سرطانی بدخیم، در مراحل اولیه تشخیص، از روشهای ارزیابی نظیر آسپیراسیون (نمونه برداری از توده یا بافت مورد نظر با استفاده از سرنگ) و سپس انجام آزمایش سیتوپاتولوژی (بررسی میکروسکوپی نمونه بافت از نظر آسیبهای سولی) استفاده میکنند.
نمونه برداری اولیه و آزمایش، معمولا توسط خود دامپزشک و در همان کلینیک انجام میشود ولی ممکن است نیاز به ارسال نمونهها به یک آزمایشگاه مرجع نیز وجود داشته باشد. در آزمایش سیتوپاتولوژی، ابتدا یک سوزن باریک و بلند را وارد قسمتی از لیپوم گربه و یا توده چربی مورد نظر کرده و مقداری از بافت سلولی توده را داخل سرنگ مخصوص جمع آوری میکنند. سپس، این نمونهها، روی یک لام میکروسکوپ منتقل شده و به ماده آشکارساز رنگی آغشته میشوند.
در ادامه، تکنسین آزمایشگاه، نمونهها را در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار داده و سلولهای لیپوم را از نظر شکل و اندازه، با سلولهای چربی طبیعی مقایسه میکند. هر گونه ناهنجاری در بافت سلولی لیپوم گربه، میتواند نشان دهنده یک مشکل جدی باشد. اگر در مراحل اولیه تشخیص، نتیجه مورد نظر به دست نیاید، در ادامه، ممکن است نیاز به نمونه برداری از بافت توده و یا اصطلاحا بیوپسی باشد. این روش نمونه برداری، با وجود این که جزو روشهای ایمن نمونه برداری محسوب میشود ولی نسبتا تهاجمیتر است و بدین منظور، باید توله را تحت بیهوشی و عمل جراحی قرار داد. تشخیص دقیق و درست، نقش مهمی در تعیین روش درمانی ایفا میکند.
روشهای درمان لیپوم در گربهها
همانطور که پیشتر نیز بدان اشاره کردیم، لیپوم گربه یک عارضه غیر خطرناک است که در اغلب موارد نیز نیازی به درمان نخواهد داشت. البته اگر لیپوم گربه از یک حد مشخص بزرگتر شده و یا در قسمتی از بدن گربه قرار داشته باشد که موجب اذیت و بروز مشکل برای توله شود، در این حالت، دامپزشک بهترین روش درمان را در پیش میگیرد تا از آزار و آسیب جدیتر گربه جلوگیری کند.
رایجترین روش درمان لیپوم گربه، انجام عمل جراحی برداشتن لیپوم است. معمولا، برای تودههای کوچکتر که سرعت رشد کمتری نیز دارند، نیازی به عمل جراحی نخواهد بود و حتی ممکن است با تغییر و کاهش وزن توله، این تودهها نیز از بین بروند. در مقابل، لیپومهای بزرگتر که سرعت رشد بیشتری دارند و یا به عنوان یک توده سرطانی بدخیم تشخیص داده میشوند، معمولا نیاز به عمل جراحی سریع خواهند داشت.
البته، انجام عمل جراحی و برداشتن تودههای بدخیم، معمولا بسیار پرریسک است و احتمال تشدید علائم یا بازگشت توده در چنین شرایطی وجود دارد. در این مواقع است که اهمیت یک تشخیص دقیق و تخصصی مشخص میشود. دامپزشک شما، باید با انجام آزمایشات و معاینات لازم، تشخیص دهد که آیا مشکل گربه شما، یک لیپوم گربه ساده است و یا یک لیپوسارکوم یا توده چربی بدخیم؛ چرا که روش درمان این دو عارضه کاملا با یکدیگر متفاوت است.
اضافه وزن و چاقی و یکی از رایجترین مشکلات سلامتی در بین گربهها است که بیشتر به دلیل کالری بالای غذای گربه و فعالیت فیزیکی کم تولهها اتفاق میافتد. با توجه به این که گربهها بیشتر روز را میخوابند لذا شما باید در ساعاتی که گربهتان بیدار است، مطمئن شوید که به اندازه کافی فعالیت فیزیکی دارد. پیاده روی و انجام بازیهای پرتحرک، میتواند گزینه مناسبی برای گربهها باشد. شما میتوانید جهت خرید قلاده گربه و همچنین خرید اسباب بازی گربه در انواع طرحها و با بهترین قیمت و کیفیت، به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
مدیریت و بهبود لیپوم گربه
پس از تشخیص و احتمالا درمان لیپوم گربه، به عنوان صاحب یک گربه خانگی، وظیفه خواهید داشت تا همواره سلامت توله خود را تحت نظر داشته باشید تا از تشدید یا بازگشت علائم لیپوم در گربه خود جلوگیری نمایید. دامپزشک شما میتواند به شما در این مسیر کمک کند. در دوره پس از تشخیص یا درمان، شما باید به طور مرتب و در بازههای زمانی حدودا سه ماهه، اندازه و سرعت رشد لیپومهای گربه خود را ثبت و نتایج آن را با دامپزشک خود در میان بگذارید.
به علاوه، هر گونه تغییر شکل، استحکام و یا بروز ضایعات پوستی یا احساس درد به هنگام لمس شدن را نیز باید به دامپزشک خود گزارش دهید. چرا که هر یک از این مسائل و تغییرات، هر چند جزئی، میتواند نیازمند یک بررسی و ارزیابی مجدد و یا حتی بیوپسی و انجام آزمایشات مربوطه جهت تشخیص علت و درمان باشد.
سوالات رایج در مورد لیپوم گربه
در این بخش قصد داریم به بررسی پاسخ برخی از رایجترین سوالاتی که معمولا صاحبان گربههای خانگی در مورد لیپوم گربه مطرح میکنند، بپردازیم.
سوال اول: آیا لیپوم گربه به طور خود به خود از بین میرود؟
پاسخ: خیر. لیپومهای گربه، تودههای چربی هستند که به طور خود به خود از بین نرفته و یا درمان نمیشوند اما به دلیل ماهیت خود، ممکن است با کاهش وزن گربه، اندازه این تودهها نیز کوچکتر شده و یا به طور کامل ناپدید شوند.
سوال دوم: آیا لیپوم گربه، یک عارضه خطرناک و جدی است؟
پاسخ: لیپوم گربه، نوعی توده چربی غیرسرطانی و خوش خیم است که به دیگر بافتهای بدن، آسیب نمیرساند و مانند تودههای سرطانی بدخیم، به دیگر نقاط بدن گربه متاستاز یا فراگستری نمیکند. از همین رو، به عنوان یک عارضه خطرناک و جدی در نظر گرفته نمیشود؛ مگر در مواردی که اندازه لیپوم از یک حد مشخص بزرگتر شده و یا در قسمتی از بدن گربه مانند گلو باشد و موجب مختل شدن فرآیندهای طبیعی بدن توله شود.
علاوه بر این، بروز لیپوم در گربه، یک حالت نسبتا نادر است و لیپومها، اغلب در سگها مشاهده میشوند. البته، بهترین راه برای تشخیص لیپوم خوش خیم یا تودههای بدخیم، مراجعه به دامپزشک است چرا که ممکن است تنها از روی ظاهر تودهها، یک لیپوم بدخیم را با لیپوم گربه خوش خیم اشتباه بگیرید.
سوال سوم: لیپوم گربه چیست؟
پاسخ: لیپومها، تودههای متشکل از سلولهای چربی تجمع یافتهای هستند که به طور معمول، در زیر پوست بدن موجوداتی نظیر سگ و گربه تشکیل میشوند. لیپوم در گربهها میتواند به صورت تکی و یا چند توده در نقاط مختلف بدن باشد. این تودهها معمولا گرد یا بیضی شکل هستند و پوست روی آنها، عاری از هر گونه زائده یا آسیب است.
جمع بندی
لیپوم، نوعی عارضه کمتر شایع در بین گربهها است که در اثر تجمع و تکثیر غیر طبیعی سلولهای چربی در زیر پوست بدن تشکیل میشود؛ البته احتمال مشاهده لیپومها در دیگر قسمتهای بدن و یا حتی در مجاورت اندامهای داخلی نیز وجود دارد. این تودههای خوش خیم و غالبا غیرسرطانی، اغلب متحرکاند و به بافتهای مجاور خود متصل نیستند. شکلی گرد یا بیضی وار دارند و به هنگام لمس، نسبتا نرم به نظر میرسند.
به علاوه، لیپومهای غیرخطرناک، معمولا دمایی مشابه بافتهای مجاور خود دارند و تغییری در سطح پوست (آسیب، پوسته پوسته شدن، التهاب) ایجاد نمیکنند. با وجود این که لیپوم گربه چندان شایع نیست و بیشتر تولههای مسنتر را درگیر میکند ولی با این حال، آشنایی با چرایی تشکیل و نحوه درمان آنها، میتواند برای هر صاحب گربه خانگی مفید باشد. به علاوه این که، تودههای سرطانی بدخیم نیز معمولا شبیه لیپومها هستند و ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند.
از همین رو، در این مقاله از پتولیکا، تلاش کردیم تا اطلاعات نسبتا جامعی در مورد لیپوم خوش خیم گربه، علائم و دلایل بروز و همچنین روشهای تشخیص و درمان این عارضه را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. با این وجود، در صورت داشتن هر گونه سوال تخصصیتر در این زمینه، میتوانید با کارشناسان ما در تیم پتولیکا در ارتباط باشید. و در نهایت، از شما برای این که باز هم پتولیکا را انتخاب کردید، متشکریم.
سوالات متداول
لیپوم خوش خیم گربه چیست؟
لیپومها، عارضههایی نه چندان شایع در بین گربههای خانگی هستند که در اثر اختلال در فرآیند تقسیم سلولی و تکثیر سلولهای چربی در زیر پوست بدن گربه تشکیل میشوند. این تودههای چربی، معمولا سرعت رشد پایینی دارند و جزو تودههای غیرخطرناک یا خوش خیم محسوب میشوند.
علت تشکیل لیپوم در گربهها چیست؟
علت اصلی و دقیق اختلال در فرآیند تقسیم سلولی و تشکیل لیپومها در گربهها مشخص نیست ولی برخی از دامپزشکان و متخصصان حوزه سلامت حیوانات خانگی معتقدند که عواملی مثل اضافه وزن و چاقی، افزایش سن و همچنین وراثت و مشکلات ژنتیکی میتوانند روی ایجاد این تودهها تاثیر داشته باشند.
آیا همه انواع لیپومهای گربه نیاز به درمان تخصصی دارند؟
خیر. در اغلب موارد، لیپومهای گربه اندازه کوچک و سرعت رشد پایینی دارند و نیاز به درمان تخصصی نخواهند داشت. در مقابل، برای لیپومهایی که نسبتا بزرگتر هستند و سرعت رشد بالایی نیز دارند، بسته به محل قرارگیری، ممکن است نیاز به جراحی و برداشتن این تودهها باشد چرا که به مرور ممکن است عملکرد بافتهای مجاور را تحت تاثیر قرار دهند.