سگها موجودات باهوشی هستند که به سرعت ترفندها و دستورات مختلف را یاد میگیرند، میدانند چطور چوب یا توپی که صاحبشان پرت میکند را بگیرند و یا چگونه محبت خود را به روشهای مختلف به صاحب خود ابراز کنند. به طور کلی می توان گفت که سگها، نابغههایی طبیعی هستند که هوش خود را به روشهای خاص خودشان ابراز میکنند.
با این وجود، یک دشمن ناپیدا ولی قدرتمند وجود دارد که همواره توان ذهنی و هوش سگها (و حتی دیگر موجودات زنده) را تهدید میکند؛ زمان! گذر زمان، یک اتفاق اجتناب ناپذیر است و هیچ موجود زندهای توان مقابله با آن را نخواهد داشت. سگها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و با گذر زمان، تواناییهای شناختی و قدرت ذهنی آنها تحلیل میرود.
به همین دلیل، سالم نگه داشتن مغز سگها و جلوگیری از تحلیل رفتن آن، یکی از نگرانیهای عمده صاحبان سگهای خانگی به شمار میرود. شما هم اگر صاحب یک سگ نسبتا مسن باشید، احتمالا متوجه این موضوع شدهاید که تواناییهای ذهنی سگتان نسبت به دوران جوانیش کمتر شده است. یا حتی اگر یک سگ جوان هم داشته باشید احتمالا نگران این موضوع هستید که چگونه میتوانید نسبت به سالم نگه داشتن مغز سگ خود و جلوگیری از تحلیل رفتن ذهن و مغز او در دوران پیری اقدام کنید.
ما در تیم پتولیکا، با در نظر گرفتن این قبیل نگرانیها، برخی از مهمترین نکاتی که جهت سالم نگه داشتن مغز سگ باید به آن توجه داشته باشید را در قالب مقاله حاضر در اختیار شما قرار دادهایم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با راهکارهای سالم نگه داشتن مغز سگها پیش از پیری آشنا شوید.
چرا مغز سگها پس از مدتی رو به زوال میرود؟
پیش از پرداختن به بحث چگونگی سالم نگه داشتن مغز سگ، ابتدا بهتر است به این موضوع بپردازیم که اصلا چرا مغز سگها با افزایش سن، رو به زوال و انحطاط میرود؟ دکتر Antje Joslin، عضو تیم مشاوره گروه دامپزشکی Dogtopia، میگوید که با افزایش سن، مغز سگها نیز دست مانند مغز انسان، دچار تغییراتی میشود که این موضوع، روی عملکرد طبیعی مغز اثر میگذارد.
به بیان دیگر، با افزایش سن، نورونهای مغزی، به دلیل کاهش سطح انتقال دهندههای عصبی یا همان سیناپسها، توانایی خود در دریافت و انتقال پیامهای عصبی را از دست میدهند و تجمع یک سری رسوبات پروتئینی غیرطبیعی در مغز نیز، عملکرد شناختی مغز سگ را مختل میکند. به علاوه، با افزایش سن سگ، به تدریج روند و میزان خون رسانی به مغز کاهش مییابد و این مورد نیز، تاثیر بسزایی در کاهش عملکرد ادراکی مغز این موجودات دارد.
همچنین، رژیم غذایی و سبک زندگی این موجودات نیز میتواند روی میزان آسیب و تخریب بافت مغز آنها موثر باشد. به طور معمول، برخی از سگها در دوران پیری دچار استرس میشوند و این موضوع، با حضور سگهای جوانتر تشدید مییابد. این نوع استرس، موجب افزایش میزان رادیکالهای آزاد در جریان خون سگ میشود. حال اگر رژیم غذایی سگ، پاسخگوی نیاز بدن او به آنتی اکسیدانهای طبیعی و موردنیاز نباشد، رادیکالهای آزاد از طریق جریان خون، در سرتاسر بدن سگ پخش شده و موجب تخریب بافتهای حیاتی بدن سگ از جمله مغز او میشوند.
به طور کلی، میتوان گفت عوامل متعددی وجود دارد که میتوانند موجب زوال و انحطاط مغز سگها شوند ولی همه این فعل و انفعالات در داخل بدن سگ اتفاق میافتد و ممکن است شما تا مدتها متوجه این موضوع نباشید. همین مسئله، سالم نگه داشتن مغز سگ را به یک فرآیند پیچیده و مهم تبدیل میکند. سوال اینجا است که چگونه میتوان زوال مغز سگ را تشخیص داد و نسبت به سالم نگه داشتن مغز سگ اقدام نمود؟ پاسخ این سوال را در بخش بعدی به طور مفصل بررسی خواهیم کرد.
تغذیه و برنامه غذایی، نقش بسیار مهمی در بهبود عملکرد ذهن و جسم سگها دارد. شما میتوانید برای اطلاع از قیمت و خرید انواع غذای سگ از جمله غذای درمانی سگ، غذای توله سگ، غذای تر سگ و همچنین غذای خشک سگ، به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ پتولیکا مراجعه کنید.
چگونه میتوان متوجه وجود مشکل در سلامت مغز سگ شد؟
همانطور که پیش از این نیز بدان اشاره کردیم، با توجه به این که عوامل مختلف بسیاری میتوانند موجب تحلیل رفتن توانایی مغز سگ در درک و پاسخ به محرکهای معمول شوند، لذا سالم نگه داشتن مغز سگ در برابر این عوامل، میتواند یک کار نسبتا دشوار به نظر برسد. چرا که تمام این اتفاقات در داخل بدن سگ رخ میدهند و ممکن است نشانههای آنها تا مدتها از دید شما پنهان بماند. پس چه میتوان کرد؟
در پاسخ باید بگوییم که برای تشخیص به موقع هر گونه بیماری که ممکن است روی سلامت مغز سگ شما موثر باشد، شما باید همواره رفتارهای سگتان را زیر نظر داشته باشید. هرگونه تغییر رفتار هر چند جزئی، میتواند نشانه خطر و وجود مشکل در عملکرد مغز این موجودات باشد.
برای مثال اگر متوجه شدید که سگتان در مکانهای آشنا احساس سردرگمی و گیجی میکند و یا در مسیرها و مکانهایی که قبلا بارها در آنها حضور داشته است گم میشود، احتمالا مشکلی در توانایی مغز او در شناخت و درک محرکهای محیطی به وجود آمده است.
از دیگر علائم رایج در رابطه با مشکلات مغزی سگها، میتوان به تغییرات غیرطبیعی در الگوی خواب و بیداری این موجودات اشاره نمود. اگر متوجه شدید که به تازگی سگتان دچار بیقراریهای شبانه شده و یا در به خواب رفتن یا بیدار شدن از خواب مشکل دارد، بهتر است نسبت به انجام معاینات تخصصیتر اقدام کنید.
علائم دیگری مثل کاهش توانایی ارتباط با دیگر افراد و حیوانات، افزایش میزان بیقراری و اضطراب سگ، خیره شدن طولانی به یک نقطه، عدم توانایی در شناخت افراد آشنا و همچنین تغییر در رفتارهای روزمره مانند دستشویی کردن در جایی غیر از جعبه خاک مخصوص، اگر به طور مداوم تکرار شوند نیز میتوانند نشانهای از وجود احتمال آسیب به مغز باشند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهترین کار این است که برای تشخیص دقیق و قطعی، سگ خود را نزد یک متخصص دامپزشکی ببرید.
در همین راستا، دکتر ماندالا، عضو ارشد تیم دامپزشکی موسسه خیریه حیوانات Animals Asia، میگوید: “هر گاه متوجه هر گونه ناهنجاری در رفتار یا عملکرد ادراکی سگ خود شدید، بهترین کار این است که سریعا توله خود را نزد یک دامپزشک متخصص ببرید. دامپزشک با معاینه کامل و انجام یک سری آزمایشات از قبیل آزمایش خون، میتواند به سرعت درستی حدس شما را تایید یا رد کند. اگر به طور مرتب سگ یا هر حیوان خانگی دیگری را برای انجام معاینات دورهای نزد دامپزشک ببرید، دیگر نگرانی از بابت تشخیص به موقع بیماریها و درمان آنها نخواهید داشت.”
بهترین راهکار برای سالم نگه داشتن مغز سگهای خانگی چیست؟
حال که با دلایل و علائم زوال مغز سگها آشنا شدید، سوال مهم دیگری که باقی میماند این است که بهترین راه برای سالم نگه داشتن مغز سگهای خانگی چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که مهمترین گام در راستای سالم نگه داشتن مغز سگهای خانگی، این است که تا حد امکان، پیش از پیری و افزایش سن سگ خود نسبت به تقویت مغز او اقدام کنید.
البته، این بدین معنی نیست که سگهای مسنتر، هیچ شانسی برای بهبود و یا حتی پیشگیری از این موضوع ندارند. دکتر Joslin معتقد است که در هر سنی، میتوان از تحلیل رفتن و زوال مغز سگها جلوگیری کرد. بدین منظور، باید نیروی خود را روی تحریک مغز سگ خود از طریق انجام بازیهای فکری، بهبود رژیم غذایی، انجام ورزش و فعالیت فیزیکی منظم و همچنین افزایش میزان تعاملات اجتماعی سگ خود متمرکز کنید.
پارکهای بازی و یا کلاسهای آموزشی مخصوص سگهای خانگی، میتوانند یک گزینه عالی برای رسیدن به این اهداف و سالم نگه داشتن مغز سگها باشند. در این مکانها، سگ شما میتواند با دیگر سگها و همچنین افراد ارتباط برقرار کند. به بازی و فعالیت بدنی با آنها بپردازد و ذهن خود را به چالش بکشد.
داشتن فعالیت فیزیکی، علاوه بر تقویت قوای جسمی، میتواند تاثیر بسزایی در حفظ و بهبود سلامت مغز سگها نیز داشته باشد. خرید پارک بازی سگ یکی از راههایی است که با استفاده از آن میتوانید ذهن و جسم سگ خود را به فعالیت وادارید. برای اطلاع از قیمت پارک بازی سگ میتوانید سری به صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا بزنید.
دکتر ماندالا میگوید “با وجود این که هیچ نوع درمان پزشکی و قطعی برای CDS (سندرم اختلال عملکرد شناختی) وجود ندارد ولی با این حال با حفظ سلامت و تناسب جسمانی بدن سگها، میتوان از بسیاری بیماریهای مزمن پیشگیری کرد که ابتلا به آنها، میتواند سگ شما را مستعد ابتلا به این سندرم کند.” بدین منظور، بسته به نژاد سگ، راهکارها و اقدامات خاصی جهت سالم نگه داشتن مغز سگهای خانگی وجود دارد که میتواند سلامت مغز سگ شما را تا مدتهای طولانی تضمین کند.
بر طبق گفتههای دکتر Joslin، با گنجاندن برخی غذاها و مکملها در رژیم غذایی این موجودات، میتوان از سلامت مغز آنها، به ویژه در سنین بالاتر، حفاظت و حمایت کرد. اسیدهای چرب غیراشباع نظیر امگا سه، انواع ویتامینها و مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان، از جمله مواردی هستند که وجود آنها در رژیم غذایی سگ، میتواند سلامت مغز این موجودات را تضمین کند.
ضروریترین مواد غذایی جهت سالم نگه داشتن مغز سگ
درست مانند انسانها، یکی از مهمترین گامها در راستای سالم نگه داشتن مغز سگها، تغییر در رژیم غذایی است. برای این که بتوانید از مغز سگ خود در برابر پیری و زوال مراقبت کنید، باید رژیم غذایی او را به گونهای تنظیم کنید که تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن سگها را به میزان کافی تامین کند. همانظور که گفتیم، مهمترین مواد مغذی که در سالم نگه داشتن مغز سگها نقش دارند، امگا سه، انواع ویتامینها و آنتی اکسیدانها هستند.
ماهیهای روغنی نظیر قزل آلا، ماهی خال خالی، ساردین و شاه ماهی از مهمترین منابع طبیعی امگا سه به شمار میروند. ویتامینهای C و E، نقش مهمی در حذف رادیکالهای آزاد از خون و سالم نگه داشتن مغز سگها دارند و با مصرف انواع توتها، سبزیجات و میوهها میتوان نیاز بدن سگ به این ویتامینها را رفع کرد. به علاوه، گیاهانی نظیر انواع کلم، اسفناج و مارچوبه نیز سرشار از انواع ویتامین و آنتی اکسیدانهای ضروری هستند که میتوانند به حذف رادیکالهای آزاد از جریان خون و سالم نگه داشتن مغز سگ کمک کنند.
علاوه بر این، بسیاری از برندهای غذای سگ، به منظور تامین نیازهای بدن این موجودات، محصولات خود را با انواع ویتامینها، آنتی اکسیدانها، مواد معدنی و ریزمغذیها غنی میکنند. لذا، توجه به این موضوع در هنگام انتخاب غذا برای سگتان، یکی از مهمترین گامها در راستای سالم نگه داشتن مغز سگ به شمار میرود. روش دیگر برای تامین نیاز بدن این موجودات به مواد مغذی و سالم نگه داشتن مغز سگها، مصرف انواع مکملهای دارویی است.
البته، با توجه به این که مصرف بیش از حد و کنترل نشده برخی مواد مغذی، میتواند مشکلاتی را برای سلامت سگها به وجود بیاورد، بهتر است پیش از هرگونه تغییر در رژیم غذایی یا مصرف مکملهای دارویی جهت سالم نگه داشتن مغز سگ خود، با یک دامپزشک یا متخصص تغذیه و سلامت حیوانات خانگی مشورت کنید. این افراد، میتوانند با بررسی وضعیت سلامت سگ شما، بهترین رژیم غذایی و دارویی را برای سالم نگه داشتن مغز سگتان به شما پیشنهاد دهند.
یکی از راههای تامین نیاز بدن سگها به مواد مغذی و ضروری، استفاده از انواع مکمل و ویتامین سگ است. برای اطلاع از قیمت و خرید مکمل و ویتامین سگ تولید شده توسط معتبرترین برندهای داخلی و بین المللی، میتوانید از صفحه فروشگاه رسمی پت شاپ پتولیکا دیدن کنید.
جمع بندی
سگها موجودات باهوشی هستند که به روشهای مختلف، هوش خود را به نمایش میگذارند. با این وجود، با گذر زمان و افزایش سن، ممکن است توانایی مغز آنها به تدریج کاهش یابد و دیگر آن هوش و ذکاوت دوران جوانی را از خود نشان ندهند. این موضوع، اهمیت آشنایی با راهکارهای سالم نگه داشتن مغز سگ را دوچندان میکند.
به بیان بهتر، صاحبان سگهای خانگی از این که ببینند توانایی مغز سگشان با افزایش سن، کاهش مییابد ناراحت میشوند و همواره به دنبال روشهایی برای سالم نگه داشتن مغز سگ خود هستند. با توجه به اهمیت این مسئله، در این مقاله از پتولیکا، با بیان دلایل و علائم رایج زوال و انحطاط مغز سگها در دوران پیری، برخی از مهمترین نکاتی که در راستای سالم نگه داشتن مغز سگها باید به آن توجه داشته باشید را برای شما شرح دادیم.
لذا، اگر دوست ندارید توله دوست داشتنیتان در دوران پیری، دچار اختلال در عملکرد ادراکی و شناختی مغز شود، بهتر است مقاله فوق را مجددا مطالعه کنید و اقدامات گفته شده در راستای سالم نگه داشتن مغز سگهای خانگی را به طور کامل انجام دهید. در نهایت نیز اگر هر گونه سوالی در این زمینه و یا به طور کلی، در زمینه نگهداری و مراقبت از سگهای خانگی داشته باشید، میتوانید با کارشناسان ما در تیم پتولیکا در ارتباط باشید و راهنماییها و اطلاعات تکمیلی در این مورد را از آنها دریافت نمایید.
سوالات متداول
مهمترین دلایل مشکلات مغزی سگها چیست؟
کاهش سطح انتقال دهندههای عصبی با افزایش سن، رسوب غیرطبیعی برخی پروتئینها در بافت مغزی سگ، کاهش میزان خون رسانی به مغز، استرس و اضطراب کنترل نشده و افزایش سطح رادیکالهای آزاد در جریان خون از جمله مهمترین دلایل مشکلات مغزی سگها به شمار میروند.
مشکلات مغزی سگ با چه علائمی خود را نشان میدهند؟
به طور معمول، علائمی چون سردرگمی و حتی گم شدن در مکانها و مسیرهای آشنا، اختلال خواب، بیقراری و آشفتگی، عدم شناخت افراد و حیوانات آشنا، خیره شده طولانی مدت به یک نقطه و تغییر در برخی رفتارها نظیر دستشویی کردن در جایی غیر از جعبه خاک مخصوص، اگر به طور مداوم تکرار شوند، میتوانند نشان دهنده آسیب مغزی باشند.
کدام مواد غذایی میتوانند به حفظ سلامت مغز سگها کمک کنند؟
مواد غذایی دارای امگا سه همچون انواع ماهی قزل آلا، خال خالی، ساردین و شاه ماهی و همچنین منابع آنتی اکسیدان و ویتامینهایی نظیر C و E مانند انواع توتها، انواع کلم، اسفناج، مارچوبه، میوهها از جمله مواد عذایی هستند که میتوانند به سالم نگه داشتن مغز سگها کمک کنند.