اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلات سگ یکی از مشکلاتی است که میتواند موجب آزار و اذیت توله و نگرانی شما شود. اسپاسم عضلانی در سگها میتواند به صورت لرزش جزئی در یک قسمت بدن و یا در کل بدن توله ظاهر شود. همچنین شدت این عارضه از موارد خفیف تا شدید (به حدی که مانع از حرکت توله شود) متغیر خواهد بود و لرزش عضلات نیز میتواند سریع یا آهسته باشد.
اسپاسم عضلانی سگ میتواند ناشی از یک مشکل جزئی نظیر خستگی بعد از فعالیت فیزیکی و یا یک بیماری زمینهای خطرناک باشد. با توجه به این که گرفتگی عضلات سگ، حتی اگر شدید هم نباشد میتواند موجب اذیت توله و بروز مشکل در حرکت او شود. به علاوه، ابتلا به برخی امراض و بیماریهای خطرناک نیز میتواند موجب ضعف و گرفتگی عضلات توله شود. در نتیجه، به محض این که متوجه این موضوع شدید، باید سریعا توله خود را نزد دامپزشک ببرید.
اهمیت این موضوع موجب شد تا در این مقاله از پتولیکا، اطلاعات لازم در مورد اسپاسم عضلانی سگها، دلایل گرفتگی عضلات سگ و همچنین روش درمان این عارضه را در اختیار شما قرار دهیم. پس تا انتهای این مقاله با ما در پتولیکا همراه باشید تا بیشتر با این موضوع آشنا شوید.
اسپاسم یا گرفتگی عضلات سگ چیست؟
اسپاسم یا گرفتگی عضلات سگ، به حرکات غیر ارادی عضلات بدن توله گفته میشود که معمولا به صورت لرزشهای خفیف تا شدید و انقباض ماهیچهها قابل مشاهده است. به بیان دیگر، اسپاسم عضلانی، علائمی مثل تشنج دارد و هر دوی این موارد، با حرکات غیر ارادی ماهیچههای بدن توله همراه هستند با این تفاوت که شدت این حرکات در سگهای درگیر تشنج، به مراتب بیشتر از تولههای درگیر اسپاسم عضلانی است.
علاوه بر این، علت تشنج، اختلال در عملکرد طبیعی مغز است که منجر به بیهوشی توله میشود. این در حالی است که معمولا گرفتگی عضلات سگ به دلایل مختلف زمینهای اتفاق میافتد و هر چقدر هم که شدید باشد، معمولا موجب بیهوشی یا از دست رفتن هوشیاری توله نمیشود.
اسپاسم عضلات در سگها میتواند تنها در یک قسمت خاص و یا در کل بدن توله اتفاق بیافتد و سرعت لرزش عضلات نیز ممکن است آهسته یا سریع باشد. علاوه بر این، شدت حملات اسپاسم معمولا از حالت خفیف و گذرا تا شدید و نگران کننده متغیر است و میتواند حتی روی توانایی حرکت توله نیز تاثیرگذار باشد.
در اغلب موارد، گرفتگی عضلات سگ، چندان جدی نیست و به راحتی با انجام یک سری اقدامات اولیه میتوان لرزش عضلات سگ را کنترل کرد. با این وجود، در برخی موارد نیز اسپاسم عضلانی سگ میتواند بسیار شدید و دردناک باشد. لذا اگر متوجه شدید که حملات اسپاسم عضلانی توله شما برای مدت طولانی ادامه داشته و سگ شما حین این حملات، درد زیادی را متحمل میشود، باید در اولین فرصت، او را برای انجام معاینات لازم و شروع روند درمان، نزد دامپزشک ببرید.
برای این که دامپزشک راحتتر بتواند متوجه علت این موضوع و روش درمان آن شود، بهتر است در زمان شروع حملات اسپاسم، از توله خود فیلم بگیرید تا دامپزشک بتواند بر اساس رفتارها و حرکات توله، علت این عارضه و روش درمان آن را به درستی تشخیص دهد. اسپاسم یا گرفتگی عضلات سگ میتواند دلایل متعددی داشته باشد که در بخش بعدی، به طور مفصل به بررسی شایعترین آنها خواهیم پرداخت.
یکی از راههای تقویت و بهبود عملکرد ماهیچههای سگ، انجام بازیها و فعالیتهای فیزیکی است که توله را به حرکت وا میدارد. استفاده از انواع اسباب بازی سگ و همچنین تهیه یک پارک بازی سگ، از جمله اقداماتی است که به عنوان صاحب یک توله میتوانید انجام دهید. برای خرید اسباب بازی سگ و خرید پارک بازی سگ، میتوانید به پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه نمایید.
دلایل شایع گرفتگی عضلات سگها
گرفتگی عضلات سگ، میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیافتد و تشخیص دلیل این موضوع، میتواند به شما در تصمیم گیری در مورد مراجعه به دامپزشک کمک کند. اولین حالتی که در چنین مواقعی باید در نظر بگیرید این است که از خودتان بپرسید آیا اسپاسم و لرزش عضلات توله ممکن است در اثر یک واکنش طبیعی به محرکهای محیطی باشد؟ برخی از دلایلی که به طور طبیعی موجب لرزش توله و بروز اسپاسم عضلانی میشوند عبارتند از:
- احساس سرما: همه موجودات زنده از جمله سگها، به هنگام سرما، دچار لرزش در برخی قسمتها و یا تمام بدن خود می شوند. این امر یک واکنش طبیعی در برابر سرما است و ماهیچههای بدن سگ در این حالت با لرزیدن، تلاش میکنند تا بدن توله را گرم نگه دارند.
- احساس ترس، اضطراب یا هیجان: سگها نیز مانند انسانها به هنگام تجربه احساسات شدیدی مثل ترس، اضطراب و یا هیجان، دچار لرزش میشوند. این موضوع به دلیل ترشح هورمون آدرنالین توسط غدد فوق کلیه سگها است که موجب افزایش جریان خون به ماهیچهها و در نتیجه لرزش آنها میشود. مواجه با یک سگ غریبه یا حیوان وحشی، بودن در جمعهای غریبه، دیدن صاحب خود پس از مدت طولانی و همچنین دیدن یک خواب بد یا کابوس، میتواند از جمله دلایلی باشد که بدن توله شما، ناگهان شروع به لرزیدن کند.
تمامی این موارد، از جمله دلایل طبیعی بروز حملات اسپاسم در سگها به شمار میرود که چندان نگران کننده نیستند و به راحتی و با کمی مراقبت، قابل حل هستند. از دیگر دلایل گرفتگی عضلات توله میتوان به افزایش سن توله و کاهش قدرت عضلانی آنها اشاره نمود. تولههای مسنتر معمولا ماهیچههای ضعیفتری نسبت به سگهای جوانتر دارند. در نتیجه، ممکن است در اثر فعالیت فیزیکی یا ورزش جدی، دچار اسپاسم یا گرفتگی عضلات شوند.
مشکلات سلامتی نظیر درد و نارحتیهای جسمانی، تب، حالت تهوع و استفراغ نیز میتواند از جمله دلایل لرزش و اسپاسم عضلانی سگها به شمار آید. این نوع لرزشها معمولا جزئی و گذرا هستند و نیاز به مراجعه اورژانسی به دامپزشک نخواهند داشت. در مقابل، یک سری عوامل موثر دیگر نیز وجود دارد که میتوانند موجب حملات اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ و حتی در موارد شدیدتر، موجب تشنج توله شوند. این موارد عبارتند از:
مسمومیت
یکی از موارد خطرناکی که میتواند دلیل اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ باشد، مسمومیت با سموم و برخی مواد غذایی است. خورده شدن سمومی نظیر محصولات کنترل جمعیت حلزونها، انواع آفت کشها و حشره کشها و همچنین برخی مواد غذایی نظیر زایلیتول، شکلات، انگور، کشمش، انواع قارچ خوراکی، ماری جوانا، الکل و کافئین توسط سگ، میتواند موجب بروز حملات اسپاسم و حتی تشنج در توله شود. اسپاسم عضلانی ناشی از مصرف سم یا برخی مواد غذایی خطرناک، معمولا در کل بدن توله اتفاق میافتد.
علاوه بر این، مصرف بیش از حد داروهای ضد کک و کنه نیز میتواند موجب بروز علائم مسمومیت و گرفتگی عضلات سگ شود. محصولات ایزوکسازولین همچون NexGard، از جمله رایجترین داروهای ضد کنه و کک در سگها هستند که مصرف بیش از حد آنها میتواند علائمی شبیه اسپاسم عضلانی را در تولههای با سابقه اختلالات تشنج، به وجود بیاورد.
لرزش سر آیدیوپاتیک
این نوع از اسپاسم معمولا در نژادهایی مثل باکسرها، بولداگهای انگلیسی، بیگلها و دوبرمن پینچرها رایج است و اغلب با تشنج فوکال یا کانونی اشتباه گرفته میشود. با این حال، این نوع اسپاسم، نیاز به درمان دارویی ندارد و با پرت کردن حواس توله با استفاده از خوراکی یا اسباب بازی، میتوان به بهبود توله کمک کرد.
ابتلا به بیماریهای عفونی
دیستمپر، یکی از خطرناکترین و رایجترین بیماریهای عفونی سگسانان است که پس از هاری، رتبه دوم بیماریهای کشنده سگها را به خود اختصاص داده است. ابتلا به این نوع بیماری که به طور مشخص سیستم عصبی، روده و دستگاه تنفس توله را تحت تاثیر قرار میدهد نیز میتواند از دلایل اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ باشد که شدت این حملات از کم تا شدید متغیر است و معمولا برای مدت طولانی توله را درگیر میکند.
بیماریهای متابولیسمی
بیماریهای مرتبط با متابولیسم یا سوخت و ساز بدن نیز از جمله دلایل عمده لرزش و گرفتگی عضلات سگ به شمار میروند. از جمله اختلالات متابولیکی که میتواند موجب لرزش بدن سگ شود میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
افت کلسیم خون (هیپوکلیسمی)
کلسیم یکی از مواد معدنی ضروری بدن است که به حرکات و انقباضات ماهیچهها کمک میکند. کاهش سطح کلسیم در خون سگها میتواند موجب اختلال در حرکت و لرزش منتشرشونده عضلات سگها شود. این مورد، معمولا در سگهای مادهای که به تازگی زایمان کردهاند مشاهده و با عنوان اکلامپسیا شناخته میشود. افت کلسیم خون اگر به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، میتواند جان توله را نیز تهدید کند.
افت قند خون (هیپوگلیسمی)
گلوکز یا قند خون، مهمترین عامل تولید انرژی در بدن موجودات زنده به شمار میرود و افت ناگهانی میزان قند خون، میتواند عملکرد بخشهای مختلف بدن به ویژه مغز را مختل کند. افت قند خون سگ و ضعف ناشی از آن نیز یکی از دلایل اصلی لرزش و اسپاسم عضلات سگها محسوب میشود. به بیان بهتر، کاهش قند خون با اختلال در عملکرد مغز سگ، میتواند موجب لرزش جزئی در بدن توله، حملات اسپاسم شدید و حتی تشنج سگ شود.
کاهش سطح آب بدن
کم آبی یا کاهش سطح آب بدن نیز میتواند روی عملکرد ماهیچههای بدن سگ تاثیرگذار باشد. کاهش آب بدن با تحت تاثیر قرار دادن سطح الکترولیتهای بدن، موجب اختلال در ارسال و دریافت سیگنالهای مغزی و سلولی میشود که در نتیجه این اتفاق، علائمی مشابه تشنج و اسپاسم در بدن سگ رخ میدهد.
فعالیت فیزیکی و ورزشی بیش از حد
فعالیت فیزیکی و ورزشی بیش از حد به ویژه در تولههای مسنتر، میتواند به دلیل تحت فشار قرار گرفتن ماهیچهها و افزایش خون رسانی به آنها موجب لرزش اندامهای مختلف بدن توله شود. علاوه بر این، با افزایش سن توله، به تدریج از حجم ماهیچههای آنها نیز کاسته میشود و همین قضیه، موجب تضعیف ماهیچهها و زودتر خسته شدن توله در هنگام ورزش و بازی میشود.
سندرم لرزش آیدیوپاتیک عمومی
سندرم لرزش آیدیوپاتیک عمومی که با عنوان سندرم شاکر نیز شناخته میشود، از دیگر دلایل اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ است که موجب لرزش در کل بدن توله میشود. اگر چه علت این سندرم به طور دقیق شناخته نشده است ولی گمانه زنیها حاکی از آن است که التهاب در قسمتی از مغز که مسئول کنترل حرکات بدن توله است، میتواند عامل اصلی بروز این سندرم باشد.
یک استراحت خوب و کافی میتواند بهترین راهکار برای تجدید انرژی از دست رفته توله پس از یک روز پرکار و فعالیت باشد و هیچ چیز مثل خوابیدن روی یک تشک سگ گرم و نرم، نمیتواند خستگی عضلات سگ را رفع کند. جهت خرید تشک سگ و همچنین خرید تخت سگ با قیمت مناسب میتوانید به صفحه رسمی پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه کنید.
آیا اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ میتواند نشانه یک خطر جدی باشد؟
حملات اسپاسم یا گرفتگی عضلات سگها در اغلب موارد، مشکل چندان جدید نخواهد بود و به راحتی با یک سری مراقبتها در خانه میتوان علائم آن را کنترل کرد. با این حال، در برخی موارد، گرفتگی عضلات توله میتواند نشانهای از وجود یک مشکل جدی در سلامت توله باشد.
به بیان بهتر، اگر توله شما علاوه بر اسپاسم و لرزش عضلات، علائم دیگری نظیر تغییر در رفتار، کاهش سطح هوشیاری، استفراغ و حالت تهوع و عدم واکنش به محرکهای محیطی را نیز داشته باشد، نشان دهنده این است که مشکل سلامتی توله شما جدی است و لازم است جهت انجام معاینات تخصصیتر و درمان علت بیماری، توله خود را در سریعترین زمان ممکن نزد دامپزشک ببرید.
علاوه بر این، اگر توله شما به تازگی زایمان کرده و یا برخی مواد خطرناک و سمی را بلعیده و حال دچار اسپاسم شده است، باید بدون فوت وقت، او را نزد دامپزشک یا متخصص حیوانات خانگی ببرید.
نحوه تشخیص دلیل اسپاسم عضلانی سگها
برای این که دامپزشک بتواند دلیل اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ شما را تشخیص دهد ابتدا تاریخچه پزشکی توله اعم از سابقه واکسیناسونهای انجام گرفته و بیماریهای زمینهای توله را مورد بررسی قرار میدهد. در این مرحله، دامپزشک یک سری معاینات جهت ارزیابی رفلکسهای طبیعی بدن توله را نیز انجام میدهد تا درگیری مغز و نخاع سگ در بروز اسپاسم را بررسی نماید.
علاوه بر این موارد، ممکن است سوالاتی نیز در مورد خوراکیهایی که توله در طول روز خورده است و یا مکانهایی که در آنها حضور داشته است از شما بپرسد. در مرحله بعد، دامپزشک معمولا یک سری آزمایشات را برای تشخیص دقیقتر علت بروز اسپاسم و گرفتگی عضلات توله تجویز میکند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- عکس برداری اشعه ایکس
- تصویربرداری اولتراسوند
- MRI
- آنالیز مایع مغزی – نخاعی (CSF)
آزمایش خون، ادرار و همچنین آنالیز مایع مغزی – نخاعی سگ به دامپزشک این امکان را میدهد که وجود برخی بیماریهای عفونی، التهابات و اختلالات متابولیک مرتبط با اسپاسم عضلانی را بررسی و تشخیص دهد. عکس برداری اشعه ایکس معمولا از قفسه سینه توله و به منظور بررسی درگیری قلب و ریه در اسپاسم عضلانی انجام میشود. به منظور بررسی سلامت اندامهای داخلی سگ نیز ممکن است سونوگرافی شکم تجویز شود.
در صورتی که دامپزشک در بررسی اولیه تشخیص دهد که علت اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ به مشکلات عصبی و مغزی مرتبط است، مراتب را به یک متخصص مغز و اعصاب حیوانات ارجاع داده و درخواست عکس برداری پیشرفته MRI میدهد. چنانچه نتایج آزمایشات و بررسیها طبیعی و نشان دهنده سلامت توله باشد، دامپزشک امکان ابتلای توله به سندرم لرزش آیدیوپاتیک عمومی را مطرح میکند.
روشهای درمان اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ
روش درمانی که به منظور درمان اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ تجویز میشود، کاملا به علت این موضوع، بستگی دارد. در موارد شدیدتر، ممکن است دامپزشک تشخیص دهد که بستری شدن سگ برای مدتی در بیمارستان و دریافت مراقبتهای تخصصیتر میتواند به بهبود شرایط توله کمک کند. از جمله روشهای درمانی که معمولا در موارد شدید اسپاسم تجویز میشود، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- تزریق مایعات و الکترولیتهای وریدی (IV) جهت درمان کم آبی، کاهش سطح کلسیم و قند خون
- گرم کردن عضلات با استفاده از پتو، حوله، کیسه آب گرم یا دستگاه Bair Hugger
- استفاده از کیسه آب سرد یا سرمادرمانی در حالتی که توله همراه با اسپاسم، تب نیز داشته باشد.
- داروهای ضددرد نظیر گاباپنتین یا کارپروفن
- شل کنندههای عضلانی نظیر متوکاربامول
- انجام یک سری حرکات کششی و ماساژدرمانی جهت کاهش انقباض ماهیچهها
- استفاده از داروهای ضداضطراب و آرام بخشها جهت کاهش اثرات اسپاسم ناشی از اضطراب
یکی از دلایل اسپاسم عضلانی به ویژه در سگهای مادهای که به تازگی زایمان کردهاند، کمبود ریزمغذیهایی نظیر کلسیم است که نقش مهمی در بهبود عملکرد ماهیچهها دارند. اگر توله شما نیز به تازگی زایمان کرده و یا علائمی شبیه به اسپاسم را از خود نشان میدهد، مصرف مکمل و ویتامین سگ زیر نظر دامپزشک میتواند بهترین گزینه جهت تامین نیازهای بدن توله باشد. برای خرید مکمل و ویتامین سگ، با بالاترین کیفیت و مناسبترین قیمت، میتوانید به پت شاپ آنلاین پتولیکا مراجعه کنید.
سوالات متداول در مورد اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ
در این بخش به بررسی پاسخ برخی از متداولترین سوالاتی که در رابطه با اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ مطرح میشود، خواهیم پرداخت.
سوال اول: اسپاسم و گرفتگی عضلات در سگ معمولا به چه صورت رخ میدهد؟
پاسخ: اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلات سگ به انقباض غیرارادی ماهیچههای سگ گفته میشود که در کل یا قسمتی از بدن توله اتفاق میافتد. شدت لرزش عضلات سگ از سریع تا آهسته متغیر است و اغلب فقط برای یک مدت کوتاه ادامه پیدا میکند.
سوال دوم: چه زمانی گرفتگی عضلات سگ به یک مشکل نگران کننده تبدیل میشود؟
پاسخ: از اسپاسم عضلانی سگ شما بیش از چند ثانیه اتفاق بیافتد و به طور مکرر ادامه داشته باشد، باید او را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید. علاوه بر این، اگر سگ شما علاوه بر اسپاسم، علائم دیگری نیز داشته باشد، میتواند نشانه خطر جدی بوده و نیاز به مراجعه به دامپزشک داشته باشد.
سوال سوم: چگونه میتوان اسپاسم عضلانی سگ را متوقف کرد؟
پاسخ: برای بهبود اسپاسم یا گرفتگی عضلات سگ در مراحل اولیه، درمانها و مراقبتهای خانگی نظیر ماساژ ماهیچههای ناحیه مورد آسیب، استفاده از کیسه آب گرم و سرد و حرکات کششی میتواند موثر باشد. البته اگر علائم توله ادامه داشته باشد، قدم بعدی مراجعه به دامپزشک خواهد بود.
جمع بندی
اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلات سگ، یکی از مشکلات رایجی است که هر توله سگی حداقل یک بار در طول زندگی خود، ممکن است با آن مواجه شود. در حقیقت، اسپاسم عضلانی سگ به حالتی گفته میشود که در آن، ماهیچههای سگ دچار انقباضات غیرارادی میشود و این انقباض، میتواند روی توانایی حرکتی توله اثر گذاشته و حتی دردآور و آزاردهنده باشد.
دلایلی که اغلب موجب اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ میشود معمولا شامل احساس سرما، ترس، اضطراب و یا هیجان، مسمومیت، لرزش سر آیدیوپاتیک، ابتلا به بیماریهای عفونی، اختلالات متابولیسمی نظیر، افت کلسیم خون (هیپوکلیسمی)، افت قند خون (هیپوگلیسمی) و کاهش سطح آب بدن، فعالیت فیزیکی و ورزشی بیش از حد و ابتلا به سندرم لرزش آیدیوپاتیک عمومی است.
برخی از این عوامل با مراقبتهای خانگی و انجام برخی اقدامات ساده قابل درمان است و برخی دیگر نیز جزو شرایط جدی و گاه خطرناک محسوب میشوند و به منظور درمان آنها، مراجعه به دامپزشک الزامی خواهد بود. با توجه به این که اسپاسم عضلانی یک اختلال رایج در بین سگها محسوب میشود، لذا به عنوان صاحب یک سگ خانگی، وظیفه شما در اولین گام، کسب اطلاعات لازم در این زمینه است.
بر همین اساس در این مقاله از پتولیکا، با پرداختن به موضوع اسپاسم و گرفتگی عضلات سگ، تلاش کردیم تا اطلاعات اولیهای که شاید بتواند جان و سلامتی توله شما را حفظ کند، در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم. در ضمن، برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و دیگر موضوعات مرتبط با نگهداری حیوانات خانگی، میتوانید با کارشناسان ما در پتولیکا در ارتباط باشید و راهنماییهای لازم را دریافت نمایید.
سوالات متداول نهایی
گرفتگی عضلات سگ یا اصطلاحا اسپاسم به چه معنا است؟
اسپاسم یا گرفتگی عضلات سگ به حالتی گفته میشود که در آن ماهیچههای بدن سگ به دلایل زمینهای، دچار انقباضات و لرزشهای شدید و غیرارادی میشوند. شدت انقباضات میتواند از خفیف تا شدید متغیر بوده و برای یک مدت کوتاه و یا طولانی مدت، ادامه داشته باشد.
عمدهترین دلایل گرفتگی عضلات سگ چیست؟
از جمله رایجترین دلایلی که موجب اسپاسم در عضلات سگ میشود میتوان به احساس سرما، ترس، اضطراب و هیجان، مسمومیت، ابتلا به بیماریهای عفونی، بیماریهای متابولیسمی همچون افت کلسیم و قند خون، کاهش سطح آب بدن، فعالیت فیزیکی بیش از حد و ابتلا به سندرم لرزش آیدیوپاتیک عمومی اشاره نمود.
در چه مواردی، اسپاسم عضلانی سگ نیاز به معاینه و درمان خواهد داشت؟
در اغلب موارد، گرفتگی عضلات سگ نیاز به مراجعه اورژانسی به دامپزشک و درمانهای تخصصی ندارد ولی اگر توله به غیر از اسپاسم، علائم دیگری مثل کاهش سطح هوشیاری، استفراغ و عدم واکنش به محرکهای محیطی داشته و یا به تازگی زایمان کرده باشد، احتمالا مشکلی جدیتر از گرفتگی عضلات وجود دارد و باید سریعا او را نزد دامپزشک ببرید.